تاثیر اسکان مجدد بر کیفیت زندگی روستاهای آسیب دیده از
سوانح طبیعی (مطالعه موردی: شهرک زنجیران و شهرک ایثار - استان فارس)
دانلود تاثیر اسکان مجدد بر کیفیت زندگی روستاهای آسیب دیده از سوانح طبیعی (مطالعه موردی شهرک زنجیران و شهرک ایثار استان فارس) سیستم همکاری در فروش فایل فایلینا همکاری در فروش فایل |
![]() |
دسته بندی | جغرافیا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 979 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 40 |
تاثیر اسکان مجدد بر کیفیت زندگی روستاهای آسیب دیده از سوانح طبیعی
(مطالعه موردی: شهرک زنجیران و شهرک ایثار - استان فارس)
چکیده
هدف کلی اسکان مجدد ایجاد زمینه مناسب جابجایی روستاها از پهنههای
پرخطر و آسیب پذیر به منظور بهبود وضعیت معیشت و رفاه ساکنین در ابعاد
مختلف زندگی است. به منظور بهبود کیفیت زندگی روستایی، توجه به ابعاد و
اثرات طرحهای اسکان مجدد به عنوان هدف اساسی جوامع روستایی ضروری می باشد.
در ایران در طی دو دهه گذشته طرحهای اسکان مجدد به شکل جابجایی، ادغام و
تجمیع روستاها بیشتر در بازسازی مناطق جنگ زده، نواحی آسیب دیده از زلزله،
سیل، رانش زمین و در طرحهای احداث سدهای مخزنی اجرا شده است.
مطالعه
حاضر با هدف تاثیر اسکان مجدد بر کیفیت زندگی و تبیین عوامل مؤثر بر آن در
روستاهای اسکان مجدد یافته در استان فارس (شهرک های ایثار و زنجیران)
انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با
استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که
میزان رضایت از زندگی در طیف لیکرت 6 مقیاسی برابر 3.601 بوده و بیشترین و
کمترین میزان رضایت مربوط به قلمروهای زیرساخت ها و اشتغال و درآمد است.
علاوه
بر این، نتایج حاصل از تحلیل عاملی در ابعاد 9 گانه برای کیفیت زندگی در
ناحیه مورد مطالعه شناسایی شد که شش عامل توسعه کالبدی، خدمات رفاهی، کیفیت
مسکن، روابط با شهرها و روستاهای مجاور، وضعیت بهداشت و بهزیستی مجموعاً
71.2 واریانس کیفیت زندگی را تبیین می کنند. با توجه به اهمیت کیفیت زندگی
در توسعه و بهزیستی اجتماعات انسانی، لازم است در طرحهای اسکان مجدد علاوه
بر مکانیابی بهینه روستایی، اثرات و پیامدهای آن بر وضعیت کیفیت زندگی
روستائیان مورد توجه ویژه قرار گیرد، تا ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف این
طرحها، بهبود وضعیت رفاه ساکنین از جنبه های مختلف ارتقا یابد.
واژگان کلیدی:
اسکان مجدد
کیفیت زندگی
فارس
ایثار
زنجیران
مقدمه
تغییر
مکان استقرار برخی از روستاهای کشور بر اثر وقوع سوانح طبیعی و یا اجرای
پروژههای اقتصادی و بعضاً برخی مسائل طبیعی، اجتماعی- سیاسی اجتناب ناپذیر
میگردد. دارایی و مایملک روستاییان عمدتاً شامل کلیه عواملی است که در
فرآیند فعالیت های تولیدی آنان نقش دارند. زمین های زراعی، اراضی غیرزراعی
واقع در مناطق کشاورزی، مسکونی، تجاری و صنعتی، ساختمان و ابنیه اعم از
مسکونی، تجاری و صنعتی- تولیدی (مانند کارگاهها، گاوداری ها، مرغداری ها،
اصطبل و جز آن)، ماشین آلات کشاورزی، بناها و طرحهای عمرانی، محصولات زراعی
و باغی، انبارها و سیلوها و محصولات موجود در آنها از آن جمله اند.
روستاییان با انواع گوناگونی از مخاطرات که محیط روستا را تهدید می کنند،
روبرو هستند.
مکانیابی
و جابجایی روستا بدون مطالعه تبعات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، محیطی و
کالبدی را در پی خواهد داشت که این مداخلات می تواند زمینه ساز ناپایداری
محیط روستایی شده و آنرا دچار آشفتگی سازد. این شرایط باعث می شود تا ارزش
های اقتصادی، طبیعی و کالبدی سرزمین همچنین زیبایی طبیعی، روح و هویت مکان
روند فرساینده را تجربه کنند.
هدف
کلی اسکان مجدد روستایی، ایجاد زمینه مناسب برای استقرار روستاهای واقع در
پهنههای پرخطر و روستاهایی است که بنا به دلایل مختلف جابجایی آنها ضروری
میباشد، به طوریکه وضعیت معیشتی و رفاه ساکنین از جنبه های مختلف پس از
جابجایی و گذشت فاصله زمانی از آن بهبود یابد؛ لذا بر این اساس ضروری است
اسکان مجدد و مکانیابی بهینه مکان استقرار روستاها بر مبنای روشهای مناسب و
منطبق با ویژگیهای محیطی صورت پذیرد.
جابجایی
انسان معمولا با نگرانی، افزایش هزینه ها و تاخیر در اقدامات همراه است.
در عین حال جابجایی غیر قابل اجتناب می تواند فرصتی برای توسعه باشد. در
جابجایی بهتر است افراد ذینفع و تحت تاثیر در برنامه ها شرکت داده شوند و
سهیم باشند. این ارتباط نزدیک باعث می شود راحتتر بتوان بر مشکلات غلبه
کرد. صرف زمان و تلاش بیشتر در این مرحله باعث کاهش بسیاری از مسائل آتی
خواهد شد. جابجایی مکانی جمعیت پدیده ای صرفاً فیزیکی نیست و ماهیت سازمان
اقتصادی و اجتماعی به ویژه در محیط های روستایی با محیط طبیعی کنش دوسویه
دارد. با در نظر گرفتن ارتباط نزدیک جوامع روستایی با محیط طبیعی و این
موضوع که بخش عمده ای از روستاها با تاثیر از عوامل طبیعی مانند رودخانه،
چشمه، کوهستان و ... شکل گرفته اند،
جابجایی
مکانی و انتقال آنان به مکان دیگر بی گمان باعث گسسته شدن پیوندهای
اجتماعی، اقتصادی، طبیعی آنان با طبیعت گردید و مسائلی را درباره سازگاری
ساکنان با محیط جدیدی مطرح می سازد. همچنین طرحهایی تحت عنوان"تجمیع
روستایی" در سطح کشور اجرا گردیده که مهمترین اهداف آن ایجاد شهرکها و
تجمیع روستاهای پراکنده و کم جمعیت به منظور سهولت ارائه خدمات، گسترش
فعالیتهای مولد، تامین رفاه اهالی و کاهش مهاجرتهای بی رویه روستایی
است(افراخته،1375: 88).
فهرست مطالب
چکیده 3
واژگان کلیدی 4
مقدمه 7
سنجش کیفیت زندگی 9
اسکان مجدد 11
تجمیع و ادغام: 12
درجاسازی: 12
جابجایی و انتقال(اسکان مجدد) 13
تجارب جهانی اسکان مجدد 15
اسکان مجدد در ایران 17
ت.1- مدل مفهومی تحقیق 18
روش تحقیق 19
ج.1- شاخص های کیفیت زندگی 20
نواحی مورد مطالعه 22
رضایت از قلمروهای مختلف زندگی 25
ابعاد کیفیت زندگی 27
عوامل موثر بر کیفیت زندگی 28
ج.5- پیش بینی کننده های کیفیت ذهنی زندگی در ناحیه مورد مطالعه 33
بحث و نتیجه گیری 34
منابع مورد استفاده: 37