|
معماری پُلها در شهرهای مختلف
معماری پُلها در شهرهای مختلف
|
|
| دسته بندی | معماری |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 70 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 130 |
معماری پُلها در شهرهای مختلف
معماری پُلها در شهرهای مختلف
تغییر کارکرد پل خواجو
تغییرات پل خواجو
تزئینات پل خواجو
تاریخچه سی و سه چشمه ( الله وردیخان )
تغییر کارکرد سی و سه پل
تعمیرات سی و سه پل ( الله وردیخان
پل سازی در زمان اورارتوها
پل سازی در عهد مادها
پل سازی در عهد ساسانیان
پل کوار
پل تنگاب
پل پیرین
پل خیر آباد
پل سازی در دوران اسلامی
احداث طاق بر روی پایه های قدیمی
پل سازی در دوره سلجوقیان
پل سازی در دوره ایلخانیان
پل سازی در دوره تیموریان
سی و سه پل
پل خاجوا
پل جویی
راه مازندران – گیلان
پل سازی در دوره افشاریه
پل سازی در دوره زندیه
پل سازی در دوره قاجاریه
معماری پلها
استفاده از مهار چوبی در طاقها
کنوهای آشکار
تاسیسات مربوط به پل
مصالح ساختمانی پلها
آسیب پذیری پلها
پل آصف الدوله _ کرج
احداث اتاق
پل شاه عباسی محمد آباد _ قزوین
پل دلاک – قم
پل هشت چشمه_ سرخ ده ساوه
پل دودهک _دلیجان
پل فرح أباد_ ساری
پل آجی چای _ تبریز
پل سنگی – تبریز
پل ورسک - فیروز کوه
در ارتباط با شهرهائی که با رودخانه همراه بوده اند و نقش رودخانه عامل مهمی در حیات آنها داشته است پل مطرح می شود.اصفهان شهری در کنار رودخانه ی زاینده رود به همراه موقعیت خاص خویش در منطقه پر عبور از قدیم تا کنون در ارتباط با رودخانه نقش مهمی را در جهت سازه های مختلط با پل داشته است.
یهودیه و جی دو شهر در منطقه اصفهان امروزی به وسیله پل شهرستان به بخش جنوبی رودخانه زاینده رود مرتبط می شوند.
پل شهرستان دارای چندین اهمیت در منطقه به حساب می آید در درجه اول تنها راه ارتباطی با بخش جنوبی رودخانه و در درجه بعدی به عنوان مرکز کنترل در جهت ورود و خروج اجناس باجگیری شناسائی افرادی که به منطقه وارد و خارج می شود.
گفته میشود که پلی نیز در قبل از صفویه در منطقه اصفهان ساخته می شود و این پل در جای فعلی پل خواجو قرار داشته است و با طرح اندازی جدید توسط شاه عباس برای شهر اصفهان در جهت تقویت شبکه ارتباطی خویش که بر مبنای چهار باغ قرار داشته این پل مسدود می گردد که بعدها پل خواجو طراحی می شود.
البته بایستی توجه داشت که هنوز پل خواجو در این زمان طرح نبود و پل عباس آباد پلی که در این قسمت قرار داشته مورد توجه بوده است.
بستن پل خواجو به عنوان راه ارتباطی در جهت برگردان شبکه اقتصادی از جهت شرق به غرب بوده است وبعدا” که قدرت حکومتی صفوی در اصفهان پای محکم می کند شاه عباس با ساختن پل خواجو در این مکان شبکه سازی کالبدی اصفهان را کامل می سازد.
عاملی دیگری نیز در ساختن پلها در این شهر مورد توجه بوده و آن بنای این پلها به صورتی متفاوت از دیگر پلها در کشور. این عمل به صورت خاصی جامع عمل به خود پوشانیده است.
الف ـ نمای پلها شباهت به کاروانسرا در دوران صفویه دارد و مخصوصا” با توجه به قسمت شاه نشین پل و بر جهان ابتدا و انتهای این شباهت بیشتر می گردد.البته این شباهت را شاید بایستی در جهت ارتباطات بین شهری مطرح میگردد و پل همین موقعیت را در دو قسمت رودخانه ایفا می کند.
ب ـ حجم پلها شبیه به حجم پلهای اروپایی قرون رنسانس است(فلورانس ـ ونیز) که در ارتباط با مردم ساخته میشوند ـ فرم غرفه هائی به عنوان فروش تفریح چایخانه ها و غیره که پلهای دوران صفویه نیز شاید در این جهت تقلید شده باشند ولی به علت موقعیت سوق الجیشی که پیدا میکند شاه عباس را از این تفکر منصرف میسازد.
این دو عامل (الف و ب ) با منظر شهری ارتباط خاص بر قرار می سازند مجموعه بیشه ها ـ رودخانه و بالاخره عمارتی میان آب حتی در این مسئله کاربدان جای می رسد و مسئله ارتباطی پل در مرحله دوم قرار می گیرد. دو پل الله وردیخان و خواجو از نظر فنی ساختمان نیز در حدی مطرح می شوند که صرف نظر از عامل عبوری به عنوان پل مطرح کننده مسئله تقسیم آب تفریح و بالاخره داد و ستد مردم قرار می گیرند.بخش تقسیم آب پل خواجو شاید با جراٌت بتوان به عنوان یک شاهکار فنی ساختمانی مطرح ساخت که امروزه با پیچیدگی فراوانی در کیلومتری به چند دورتر صورت می گیرد. عامل تقسیم آب به همراه مادیها( جویهای تقسیم به اراضی آب ) در سطح منطقه جز طرحهای مهندسی و طرح انداز صفوی شیخ بهائی دانست در جمع سازه های کالبدی شهر اصفهان به خوبی قدرت حکومتی مشاهده می گردد که این قدرت با سیاست خاص برنامه ریزی شهری و با شناخت بر عوامل اقتصادی مردم که همه چیز را تابع خویش می کند چگونه قدمت و استحکام خویش را در جامعه ای پایدار ساخته و حتی بعد از انقراض قدرت حکومتی به عنوان استثنا ٌ در تاریخ این شهر با تمام آن خصوصیات با جزئی تغییرات قدرتهای حکومتی دیگر باقی و بر جا می ماند.
پل ورسک - فیروز کوه
موقعیت : بین کوههای فیروز کوه، و نزدیک روستای ورسک و رابط بین دو تونل، بر روی دره عباس أباد.
قدمت : بین سالهای 1310 تا 1315 هجری شمسی
با همکاری مهندسین ألمانی.
نوع پلان : یک دهانه قوسی به عرض 66 متر و
به ارتفاع 110 متر از کف دره. طول پل 2/73 متر.
مصالح ساختمانی : بتن أرمه.
تزئینات : ندارد.
ثبت تاریخی : 1534 .
مصالح ساختمانی پلها :
بدون شک مصالح به کار رفته در بنای پل و بندهاعامل موثری در استحکام و استقامت در برابر سوانح طبیعی، و یکی از عوامل مهم ایستائی نبا در قرون متمادی است. مصالح ساختمانی مصرفی در دوره های مختلف متفاوت بوده چنان کهدر دوره هخامنشی و ساسانی از سنگ تراش با بستهای آهنی مذاب و در دوره های بعد از اسلام از آجر با ملاط قیرچار و یا ساروج استفاده می کرده اند. به طور کلی مهمترین مصالحی که در بنای پلها به کار می رفته عبارتند از :
1-سنگ :
از سنگ به صور مختلف سنگ لاشه،سنگ تراش،در پایه های پلها سود می جسته اند و گاه از قلوه سنگهای درشت ته رودخانه و یا سنگهای لاشه نزدیک محل احداث پل بهره می گرفتند. و جهت استفاده در نمای خارجی پایه ها و یا طاقها سنگهای تراش دار به کار می برده اند.
نا گفته نماند که در بعضی از پلها از مصالح قدیمی پلهای دوره ما قبل خود استفاده می شده واین مساله برای باتان شناسان این توهم را پدید آورده که ممکن است بنای تاریخی پلهای مزبور مصادف با قدمت سنگهای مصرفی باشد ، همان طور که وجود سنگهای تراش دار و حجاری شده در پایه پل بند امیر و پل کشکان ، هخامنشی و یا ساسانی بودن پایه های پل را تداعی می کند . به هر صورت این امکان وجود داشته که دست اندر کاران و معماران مسئول احداث این پلها ، جهت صرفه جویی در وقت و هزینه ، سنگهای حجاری شده را از محلها و ساختمانهای دیگر بدانجا حمل کرده و در پایه پل یه کار گرفته اند . در پلهای آجی چای تبریز ، کلخوران و گیلانده و شهر نیر اردبیل بهره گیری از این نوع سنگها در پایه پلها به چشم می خورد .
