|
مقاله بررسی علل مهاجرت نخبگان ایران به خارج از کشور
مقاله بررسی علل مهاجرت نخبگان ایران به خارج از کشور در 44 صفحه ورد قابل ویرایش
|
|
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 65 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 44 |
مقاله بررسی علل مهاجرت نخبگان ایران به خارج از کشور در 44 صفحه ورد قابل ویرایش
بسمه تعالی
پیشگفتار
هنگامی که به برنامه مستند مهاجرت از صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران در ذهن خود مرور می‌کنم، نخبگان ایران را در آنسوی مرزها، تجسم می کنم؛ مغزهایی که برای هر کدام از آنان میلیونها بلکه صدها میلیارد دلار هزینه مادی صرف گردیده است که اگر آنرا هم، کنار بگذاریم هزینه معنوی که صرف تربیت و پرورش آنان گردیده است نمی‌توان از آن صرفنظر کرد. این هزینه معنوی از خانواده تا اجتماع ومعلم واستاد صرف پرورش این مغزها گردیده است و اینک با اندک تلنگری از این کشور خارج و در خدمت بیگانگان قرار گرفته‌اند. مغزهای نظیر پروفسور مجید سمیعی معروف به امپراتور جراحی جهان و پروفسور موسی رحمان زاده معروف پرزیدنت جراحی ترمیم جراحات سوانح و تصادفات که در آلمان زندگی میکنند و این نوابغ چه زیبا از هویت اسلامی وایرانی خود دفاع می‌کردند در ذهن خود مرور می نمایم، اضطراب و پریشان سلولهای مغزم را تحت فشار قرار می‌دهد. و میلیونها انسان که هموطنی که؛ می‌توانستند با دست‌های معجزه‌گر آنان از بیماری و رنج رهایی یابند دلم را لرزان می‌کند و سوالات زیاد اما جوابهای ناقص در ذهنم صف می‌کشند یاد سخن یاکوفلوف مشاور گورباجوف به ذهنم خطور می‌کند. «ما شوریها بالقوه قوی بوده‌ایم ولی نتوانستیم آنرا بالفعل تبدیل نماییم»
شاید این جمله داستان رفع مجهولات ذهنی من گردد. چرا ما با وجود اینکه منابع مختلف مادی و معنوی برخورداریم نتوانسته‌ایم آنرا بالفعل نماییم وبه این دردهای بی درمان مبتلا شده‌ایم. در آخر از استاد محترم جناب آقای دکتر ابوالقاسم طاهری که مرا با راهنمائیهای خود در رفع نواقص این مقاله هر چند ناقص یاری کرده‌اند تشکر می‌نمایم و توفیق آنجناب را از خداوند منان بیش از گذشته خواستارم.
سوال اصلی: علل مهاجرت نخبگان ایران به کشور
فرضیه:علل مهاجرت نخبگان ایران به خارج کشور می‌تواند بر حسب نظریه سیستمی متعدد، مانند کاش دستمزدها، سیاست زدگی دانشگاهها، عدم منزلت علمی نخبگان در کشور و …باشد.
نظریات مهاجرت
مهاجرت یا IMMigratiopn بطور کلی در مفهوم جابه‌جایی و انتقال جمعیت در مکان یا تحرک جغرافیایی جمعیت استفاده می‌شود.
ولی در معنای خاص آن عبارتست از نقل مکان انفرادی یا[1]جمعی انسانها با تصمیم به تغییر محل اقامت و کار بطوردائم یا برای مدتی طولانی و بیش از یک سال.
در تعریف دیگر مهاجرت عبارتست از تحرکات جغرافیایی یا مکانی است که بین دو منطقه جغرافیایی انجام می‌شود. این حرکت شامل ترک یک منطقه و اقامت پیوسته در منطقه‌ای دیگر می‌باشد که آنرا مهاجرت دائمی می‌گویند. در تعریف دیگر مهاجرت عبارتست از: کوچ و جابه‌جایی جمعیت از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌باشد. مهاجرت برحسب عوامل مختلف موثر نظیر مرز ساسی کشورها، مدت مهاجرت، خواست واراده جمعی بودن به 4 گروه تقسیم می‌شود هر گاه 2 یا 3 شاخه در دسته بندیها و خیلی هستند.
1- مهاجرت با توجه به مرزهای سیاسی
2- مهاجرت با توجه به عامل زمان
2- مهاجرت باتوجه به عامل خواست واراده
4-مهاجرت از نظر شکل تذکر چون مهاجرت باتوجه به مرزهای سیاسی مورد بحث ما در این مقاله است به تعریف اشاره نموده واز بقیه خودداری می‌کنیم.
مهاجرت با توجه به مرزهای سیاسی به دو شاخه تقسیم می‌شوند. الف :مهاجرت داخلی: تغییر محل اقامت از یک مکان به مکان دیگر در یک کشور باسرزمین معین در چارچوب مقررات و تقسیمات آن کشور. مانند مهاجرت روستائیان ایران به کلان شهرها
ب: مهاجرت بین المللی:مهاجرت بین المللی برخلاف مهاجرت خارجی که در عرف بین الملل؛ حداقل یکی از آن دو کشور مستقل به حساب نمی‌آید؛ بین دو کشور مستقل انجام می‌گیرد مانند مهاجرت نخبگان ایران به آمریکا
در تعریف مهاجرت نخبگان با فراز مغزها یا مهاجرت صلاحیتها که در زبان لاتین (Drainbrain) نامیده می‌شود گونه‌ای از مهاجرت می‌باشد که در آن عنصر آموزش وبه کارگیری علم در محیطی مساعد نهفته است بعبارت دیگر؛ فرار مغزها به معنی مهاجرت افراد متخصص و تحصیلکرده ای است که کشورهای صنعتی و پیشرفته جهان را مکان مناسب جهت رشد و ارتقا اندوخته های علمی خودش دانسته و به لحاظ فرهنگی بهترین زمینه را برای انتشار آموخته‌های خود می‌دانند آمریکاو کانادا مهمترین مراکز جذب نخبگان ایران می‌باشد. در یک نظر باید گفت نظریات مهاجرت دررشته‌های علوم انسانی از جمله علوم سیاسی عام و از منظر مختلف تعریف می‌شوند. که به اختصار با ذکر نام توضیح این نظریات در زیر می‌آید:
وضعیت مهاجرت نخبگان در جهان و ایران
الف: وضعیت مهاجرت نخبگان کشورهای درحال توسعه به کشورهای توسعه‌یافته در بررسی وضعیت مهاجرت نخبگان کشورهای درحال توسعه به کشورهای توسعه یافته با 2 شاخه از مهاجرت نخبگان روبرو هستیم:
1- مهاجرت نخبگان کشورهای درحال توسعه به ایالات متحده‌ی آمریکا
2- مهاجرت نخبگان کشورهای در حال توسعه به کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)
در شاخه نخست مهاجرت نخبگان کشورهای درحال توسعه یاجهان سوم نسبت پایین سطوح ادوار تحصیلات ابتدایی و متوسطه نسبت به سطوح تحصیلات عالیه دانشگاهی را می‌رساند.
حدود 000/500 از 7 میلیون نفر را از مهاجران کشورهای جهان سوم به آمریکا را نخبگان علمی تشکیل می‌دهند که از طریق مجاری قانونی به آن کشور وارد شده‌اند این آمار غیر از آمارهای غیر رسمی است که والدین این نخبگان علمی را به طور غیر قانونی وارد آمریکا گردیده‌اند.بیان می کند. در سالهای 1960 تا 1987 طبق برآورد مجمع تجارت و توسعه سازمان ملل متحد حدود 000/825 [2] هزار نفر نیروی متخصص به کشورهای آمریکا شمال مهاجرت کرده‌اند. که سهم کشورهای جهان سوم به نحو چشمگیری روند افزایش را نشان می‌دهد. درمورد کشورهای جهان سوم بویژه آسیا وپاسفیک که دومین گروه مهاجر باتسهیلات عالیه را تشکیل می‌دهند (با حدود 5/1 میلیون نفر) فیلیپین در این روند با 730 هزار نفر که بخش اعظم آنان دارا ی تحصیلات عالیه هستند، قرار دارد. در این میان مقام دوم به چین اختصاص دارد با 400 هزار نفر که؛ مهاجران این کشور به نسبت مساوی دارای تحصیلات متوسطه و عالیه می‌باشند. هند وکره در ردة بعدی قرار دارند هند با بیش از75% دارای تحصیلات عالیه مهاجرت نخبگان آن کشور را به آمریکا تشکیل می‌دهد این رقم برای کره 53% می‌باشد. در میان مهاجران آفریقا و امریکای جنوبی ، مهاجرت نخبگان ناچیز و در حدود (95 هزار نفر)[3] نسبت به 128 هزار نفر مهاجر به ایالت متحده را تشکیل می‌دهند دراین میان مصر وغنا و آفریقای جنوبی بالاترین درصد مهاجرت نخبگان را در میان کشورهای آفریقا دارا است.
