دانلود مقاله بررسی وقایع نفت در یک دهه پیش از انقلاب

بررسی وقایع نفت در یک دهه پیش از انقلاب بررسی وقایع نفت در یک دهه پیش از انقلاب در 22 صفحه word قابل ویرایش با فرمت doc

دسته بندی	اقتصاد
فرمت فایل	doc
حجم فایل	16 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	22

بررسی وقایع نفت در یک دهه پیش از انقلاب

کشف و استخراج نفت در ایران

در ایران، شخصی انگلیسی بنام ویلیام ناکس دارسی که شغل وکالت دادگستری را داشت و از برکت معادن طلای استرالیا ثروتی اندوخته بود، در 28 ماه مه 1901 امتیاز انحصاری نفت از استخراج تا توزیع در سطح کشور (به جز 9 ایالت شمالی) را برای مدت 60 سال بدست آورد قلمرو امتیاز دارسی بالغ بر 000/770 کیلومتر مربع می‌باشد. این مساحت برابر با مساحت کشورهای فرانسه و سویس و کشورهای بلژیک، لوکزامبورگ و هلند (معروف به کشورهای بنلوکس) و کمی بیشتر از مساحت تمام تکزاس می باشد بهائی که دارسی در مقابل بدست آوردن این امتیاز به دولت ایران می‌داد عبارت بود از بیست هزار پوند وجه نقد و بیست هزار سهم یک پوندی از شرکت جدید التاسیس نفت ایران و نیز 16 درصد از سود خالص سالانه آن شرکت بود.

دارسی یک زمین شناس برجسته را بنام جی.بی. رنالد G.B.Ronald مامور حفاری و اکتشاف نفت در قسمتهای غربی حوزه امتیاز، کرد اما بعد از شش سال کار و صرف 250 هزار پوند نتیجه ای عاید نشد. دارسی از روشیلدها استمداد طلبید ولی در آن تاریخ عملیات اکتشافی در ایران برای این خانواده که قبلاً در جای دیگری خود را مشغول کرده بودند، چنگی بدل نمی زد و لذا توجهی به درخواست دارسی نکردند. دارسی که مردی شیطان و دارای روابط وسیعی با همه محافل بود، بالاخره توانست ارتباطی با شرکت کوچک اکتشافی برمه پیدا کند. این شرکت در یک اشل نسبتاً کوچک ولی بسیار منظم و هماهنگ برای نیروی دریایی سلطنتی انگلستان در برمه کار می کرد.

دولت انگلستان به لرد استرات کونا رئیس شرکت نفت برمه، توصیه نمود که با دارسی همکاری و همراهی نماید لرد مزبور یک مرد خود ساخته اسکاتلندی بود که با احداث راه آهن پاسیفیک کانادا ثروت هنگفتی بدست آورده بود در اثر همکاری لرد استرات کونا و ویلیام دارسی و پشتکار این دو مرد بالاخره زمین شناس رنالد و گروه او در 26 ماه مه 1908 موفق به کشف یک سفره نفتی غنی در عمق 15 متری گردید. اکتشافی که سرنوشت تاریخ ایران را دگرگون ساخت.

اهمیت نفت در خاورمیانه و ایران

طبق آخرین تحقیقات زمین شناسی و معدن شناسی، حدود 677 میلیارد بشکه نفت تا کنون در سطح جهان شناسایی و ثابت شده است. 5/54 درصد از تمام این ذخایر ثابت شده در حوزه خلیج فارس، یعنی در چهار کشور ایران، عراق، عربستان سعودی و کویت قرار دارد.

ماده نفت خون حیات بخش دنیا شده است. بیشترین قسمت این ماده در قلمرو این چهار کشور واقع شده است پس اهمیت و حساسیت اقتصادی- سیاسی این کشورها برای دنیا به خودی خود روشن است.

نفت، حوزه کوچک خلیج فارس را بصورت قلب تپنده تکنولوژی در آورده است این را هم باید بدانیم که این دنیا عرصه تنازع بقاست و سیاستمداران کشورها مامور تأمین منافع ملت های خود هستند و نه منافع نوع انسان بطور اعم.

باری عربستان سعودی با داشتن 160 میلیارد بشکه نفت اولین و ایران با داشتن 100 میلیارد بشکه دومین کشور جهان می باشد ذخایر سایر کشورهای خاورمیانه در درجات پایین تری قرار دارد در زمینه گاز، روسیه با داشتن 1000 تریلیون فوت مکعب اولین کشور جهان و ایران با داشتن 500 تریلیون فوت مکعب دومین کشور و ایالات متحده آمریکا با داشتن 200 تریلیون فوت مکعب سومین کشور دنیا است سایر کشورها از این نقطه نظر در مراتب پائین تر قرار دارند.

با این حساب سرزمین ایران گذشته از آن مقدار نفتی که از آ‎غاز تا کنون از آن استخراج شده است در حال حاضر 100 میلیارد بشکه دیگر به اضافه 500 تریلیون فوت مکعب گاز دارد.

هر فوت مکعب گاز 03/0 مترمکعب است پس 500 تریلیون فوت مکعب برابر 15 تریلیون متر مکعب است و چون هر متر مکعب گاز معادل یک لیتر بنزین، انرژی تولید می کند، پس ذخایر گاز ایران معادل 75 میلیارد بشکه نفت می باشد با این حساب ایران امروز دارای 175 میلیارد بشکه نفت (و گاز معادل نفت) است و باید توجه داشت که این رقم برای جهان مداران صاحب تکنولوژی پیشرفته، دارای اهمیتی فوق تصور است و به همین دلیل قطعاً نقشه های دراز مدت فوق العاده پیچیده و گمراه کننده‌ای، برای کنترل کردن و تسلط داشتن براین منابع حیاتی تدارک دیده اند ضمناً با داشتن این ذخائر شگفت انگیز، ملت ایران باید علی الاصول یکی از ثروتمندترین و مرفه ترین ملل عالم باشد و نه ملتی مستضعف و عقب مانده!

در مورد مقدار ذخائر شناخته شده نفت در کشورهای جهان باید اضافه کرد که این امر با پیشرفت علوم ژئولوژی و ژئوفیزیولوژی و میزالوژی و ابزار فیزیکی مربوط به این علوم بستگی دارد.

هرچه این رشته ها و رشته های وابسته به آنها پیشرفت بیشتری بکند و هرچه ابزار فیزیکی آنها تکمیل تر و دقیق‌تر بشود به همان نسبت در شناخت معادن زیر زمینی و تخمین مقدار آنها موفقیت بیشتری حاصل می شود. چنانکه در سال 1935، با دانش و ابزار آن زمان، ذخائر نفت ایران را 2/2 میلیارد بشکه می دانستند، پنج سال بعد یعنی در سال 1940 ذخائر نفت ایران 5/3 میلیارد بشکه می باشد و در سال 1945 اعلام شد مقدار ذخائر نفت 5/5 میلیارد بشکه می باشد در سال 1950 مقدار این ذخائر را به 7 میلیارد بشکه بالا بردند و بالاخره در سال 1968 نظر متخصصین این بود که مقدار ذخائر نفت ایران 50 میلیارد بشکه می باشد.

براساس برآورد سال 1968 بود که در سال های قبل از انقلاب گفته می‌شد نفت با نرخ تولید 5/5 میلیون بشکه در روز در سال 1992 تمام می شود اما همانطور که گفته شد در سالهای اخیر مقدار نفت ایران را 100 میلیارد بشکه برآورد کرده اند که با معادل گازی آن 175 میلیارد بشکه می شود.

حال به گذشته بر می گردیم و اشاره ای به مقدار کل نفت استخراج شده از منابع ایران از شروع کار نفت تا آغاز انقلاب اسلامی و همچنین کل عایدات بدست آمده از این مهر و نقش این عایدات در اقتصاد و پیشرفت ایران می نمائیم.

عملیات حفاری انگلیسی ها پس از تلاشهای طاقت فرسا، بالاخره در سال 1908 در ناحیه مسجد سلیمان به نفت رسید اما بهره برداری تا سال 1913 به تأخیر افتاد. عمل لوله کشی از چاهها تا جزیره آبادان و تاسیس پالایشگاه آبادان حدود پنج سال وقت گرفت. بهرحال در سال 1913 مقدار کمی نفت استخراج شد و از اوائل سال 1914 نفت ایران به میزان تجارتی مورد بهره برداری واقع شد.

در پنج سال اول بهره برداری از نفت جنوب، انگلیسی ها برخلاف فصل قرارداد دارسی و حقوق و عرف بازرگانی، وجهی به ایران نپرداختند و فقط از سال 1919 بود که شروع کردند و سهم ناچیز ایران را پرداختند.

...........................................

منابع و مآخذ:

1. اسرار نفت

نوشتة : ژاک دولونه، ژان میشل شارلیه

ترجمه: ژاله عالیخانی

انتشارات خامه

2. ایران بین دو انقلاب

نوشته: یرواند آبراهامیان

ترجمه: احمدگل محمدی ـ محمد ابراهمیم فتاحی

نشر نی

دانلود پایان نامه نقش ایران در منطقه‌گرایی و ایجاد ثبات در خاورمیانه

نقش ایران در منطقه‌گرایی و ایجاد ثبات در خاورمیانه در این تحقیق سعی شده ضمن بررسی مشکلات و اختلافات موجود بین کشورهای این منطقه، حوزه‌های مختلفی که می‌تواند بطور جداگانه به امر منطقه‌گرایی کمک نماید و تجربة اتحادیة اروپا نیز آن را تأئید می‌کند مورد ارزیابی قرار گیرد

دسته بندی	علوم سیاسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	417 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	213

دانلود پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی

نقش ایران در منطقه‌گرایی و ایجاد ثبات در خاورمیانه

 

چکیده:

منطقة خاورمیانه که از بدو تاریخ تا بحال کانون بحران و از هم پاشیدگی می‌باشد، بیش از همة مناطق نیاز به همکاری و اتحاد در آن احساس می‌شود. در این تحقیق سعی شده ضمن بررسی مشکلات و اختلافات موجود بین کشورهای این منطقه، حوزه‌های مختلفی که می‌تواند بطور جداگانه به امر منطقه‌گرایی کمک نماید و تجربة اتحادیة اروپا نیز آن را تأئید می‌کند مورد ارزیابی قرار گیرد. این حوزه‌ها به ترتیب از حوزه‌های با حساسیت سیاسی کمتر به حوزه‌های با حساسیت سیاسی بیشتر (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، دفاعی- امنیتی و سیاسی) اولویت‌بندی شده‌اند که دولتهای کشورهای منطقة خاورمیانه می‌توانند همکاریهای خود را به ترتیبِ این اولویت‌بندی در نظر بگیرند تا در این راستا موفقیت مطلوب را بدست آورند.

 

در این صورت منطقة خاورمیانه می‌تواند در آینده شاهد تشکیل اتحادیه‌ای بنام اتحادیة خاورمیانه بوده و در صورت تداوم و گسترش همکاریهای بیشتر به قدرت منطقه‌ای و حتی ایالات متحدة خاومیانه تبدیل شود.این تحقیق نقش فعال و مثبتی به جمهوری اسلامی ایران قائل شده که در صورت انجامِ برخی تغییرات در خود می‌تواند ایفا گردد. این تغییرات شامل یکسان‌سازی در حوزه‌های یاد شده و از حالت سکون درآوردن برخی از آنها مانند حوزة فرهنگی می‌شود. آزادسازی قیمت‌ها در بُعد اقتصادی، جذب توریست‌های منطقه‌ای و جهانی و زدودن کینه و تنفر القا شده توسط تبلیغات گستردة ابرقدرتهای مخالفِ ایران در اذهان عمومی کشورهای خاورمیانه و نیز تأکید بر آموزش و یادگیری زبان بین‌المللی پابه‌پای زبان رسمی در همة مقاطع تحصیلی در بُعد اجتماعی و تشکیل کمیته‌های مشترک دفاعی- امنیتی و سیاسی از جملة راهبردهای پیشنهادی این تحقیق می‌باشد.

 

 

کلمات کلیدی:

منطقه‌گرایی

جهانی شدن

روابط بین‌الملل

نقش ایران در ایجاد ثبات در خاورمیانه

 

 

مقدمه:

بدیهی است منطقة خاورمیانه، منطقه‌ای است همانند سایر مناطق موجود بر روی کرة زمین از قبیل منطقة آمریکای لاتین، اروپا، استرالیا و اقیانوسیه، جنوب شق آسیا و ... که مانند آنها مردمانی در این منطقه زندگی می‌کنند و همانندِ آنها شبها می‌خوابند و صبحها بیدار می‌شوند و تلاش روزانه برای امرار معاش می‌کنند که در واقع هر فردی ناخودآگاه برای زنده ماندن و ادامة حیاتش در حال مبارزه هستند. بنابراین از این لحاظ تفاوتی میان انسانهای این منطقه با انسانهای سایر مناطق دیده نمی‌شود. و این شاید تنها وجه اشتراک و یک بُعدِ خصلتِ طبیعی آنها باشد. اما در وجوه دیگر تفاوتِ محسوس و ملموسی مشاهده می‌شود. این وجوه نه تنها شامل خصوصیات انسانی از نظر اخلاقی، فرهنگی، زبانی و ... که متأثر از مسائل گوناگونی هستند، می‌شود، بلکه شامل خصوصیات طبیعی، ژئوپلیتیکی و ... نیز است.

 

مناطق، به دلیل موقعیت جغرافیایی و طبیعیِ‌شان شکل می‌گیرند و از چندین کشور در مجاور هم تشکیل می‌گردند. قاره‌ها نیز چنین خصوصیتی دارند. اگر تمامی مناطقِ خشکی زمین، بهم پیوسته بودند، شاید تقیسم‌بندی قاره‌ای یا منطقه‌ای اصلاً وجود نداشت. ما وارد بحث جغرافیایی یا حتی تاریخی و فلسفی نخواهیم شد که مثلاً دولت- شهرها یا دولتهای ملّی کی، چگونه و چرا تشکیل شدند. چونکه هر چه هست، وضع موجود است و می‌خواهیم وضعیت موجود را بررسی کرده و برنامه‌ای بهتر و انسان‌پسندانه با در نظر گرفتن تجربة گذشتگان و وقایعِ خوب و بدی که بر سر آنان پیش آمده، برای آینده و آیندگان ترسیم کنیم.

 

اگر بخواهیم تجربة گذشتگان را خود نیز تجربه کنیم چیزی بجز هدر دادن عمر و تلف کردن گرانبهاترین و باارزش‌ترین پارامتر زندگی یعنی وقت، عاید ما نخواهد شد. لذا باید از نکات خوب و آموزندة گذشتگان پند گرفته و سرلوحة اعمال و رفتارمان قرار دهیم و از تکرار اشتباهات و خطاهای آنها پرهیز نمائیم.[1]اگر نگاهی به صفحاتِ نه چندان دور تاریخ بیندازیم، مشاهده خواهیم کرد که پدران و نیاکان ما چه مصیبتها و فلاکتهایی تحمل کرده‌اند. چه جنگها و خانه‌خرابیها دیده‌اند. شاهد چه کُشت و کُشتارها بوده و عزیزان خود را از دست داده‌اند. اینهمه برای چه؟ و بدست چه کسانی؟ بدست همنوعانِ خودشان که نه بعلتِ گرسنگی و خطرِ تلف شدن، بلکه بعلت حرص و طمع بیش از حدّشان. 

 

آنها مرگِ خود را بعد از فقط چند روز (نه زیاد)، حتی در صورتِ موفق به تسلط یافتن بر همنوع خودشان، نمی‌دیدند و درک نمی‌کردند. آیا آنها، اگر واقعاً چنین درکی داشتند، مبادرت به این جنایاتِ هولناک می‌نمودند؟! درست است که ما به عین، آن وقایع را ندیده‌ایم، بخاطر اینکه هنوز متولِّد نشده بودیم، ولی باید بر تاریخ‌نویسانِ صادق و زحمتکش اعصار مختلف ارج نهیم، چرا که ورق زدن آثار و مکتوبات آنها ما را در میان آنها قرار می‌دهد. درست مثل اینکه تماشاگر حرکات بازیگران یک مسابقة فوتبال از پشت صفحة تلویزیون هستیم و تمامی نقاط ضعف و قوتِ تک تک بازیکنان را دیده و حرکاتِ درست و اشتباه آنها را درک کرده و هر چند شاید خودمان فوتبالیست نباشیم ولی منتقدِ حرکات اشتباه آنها بوده و الگوی حرکتی مَجازی برای آنها ترسیم می‌کنیم و واقعاً هم اگر آن بازیکن (یا بازیکنان) در عمل می‌توانست(اند) الگوی خیالی ما (و بهتر است بگوئیم، الگو و نقشة مربی(انِ) خود) را پیاده می‌کرد(ند) نتیجة مطلوبی بدست می‌آمد.

 

 

 

فهرست مطالب

فصل اول:کلیات تحقیق

         1- 1- طرح مسأله و تعریف موضوع تحقیق

         1- 2- اهداف تحقیق

           1- 3- اهمیت و ارزش تحقیق

           1- 4- سؤال اصلی تحقیق

           1- 5- فرضیه‌های تحقیق

           1- 6- سازماندهی تحقیق

 

فصل دوم:مروری بر ادبیات و سابقة موضوع تحقیق

2- 1- مقدمه

2- 2- نقش‌ها در روابط بین‌الملل

2- 3- تغییر و تحول در نقش قدرت‌ها و آثار آن در عرصة روابط بین‌الملل

2- 4- جهت‌گیری‌ها در روابط بین‌الملل

2- 5- مروری بر ادبیات و سابقة موضوع تحقیق

 

فصل سوم:دیدگاههای نظری- مباحث تئوریک

3- 1- مقدمه

3- 2- نظریه‌های همگرایی

3- 3- تحول در نظریه‌های منطقه‌گرایی

3- 4- منطقه‌گرایی در عصر جهانی شدن

3- 5- انترناسیونالیسم اسلامی (حکومت جهانی اسلام)

 

 فصل چهارم:روش تحقیق

4- 1- مقدمه

4- 2- تعریف متغیرها، مفاهیم و عملیاتی

4- 3- روش تحقیق

4- 4- ابزارها و روشهای جمع‌آوری اطلاعات

4- 5- موانع، مشکلات و محدودیتهای تحقیق

 

فصل پنجم:بررسی برخی خصوصیات کشورهای منطقة خاورمیانه و کشورهای همسایة ایران

5- 1- مقدمه

5- 2- جمهوری اسلامی ایران

5- 3- ترکیه

5- 4- سوریه

5- 5- عراق

5- 6- لبنان

5- 7- قبرس

5- 8- قطر

5- 9- امارات عربی متحده

5- 10- بحرین

5- 11- عمان

5- 12- اردن

 5- 13- فلسطین اشغالی

5- 14- یمن

5- 15- کویت

5- 16- عربستان سعودی

5- 17- مصر

5- 18- سودان

5- 19- اسرائیل

5- 20- جمهوری آذربایجان

5- 21- ترکمنستان

5- 22- افغانستان

5- 23- پاکستان

5- 24- ارمنستان

 

دانلود پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روابط بین‌الملل با عنوان جایگاه ایران در روند منطقه گرایی خاورمیانه

پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روابط بین‌الملل با عنوان جایگاه ایران در روند منطقه گرایی خاورمیانه منطقه گرایی در خاورمیانه در عصر جهانی شدن علاوه بر آنکه می تواند به تقویت روابط اقتصادی و تجاری کشورهای خاورمیانه در نظام بین الملل کمک کند، از پتانسیل رفع تهدید های مشترک همچنین ایجاد فرصتهای نوین نیز برخوردار است

دسته بندی	علوم سیاسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	261 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	221

پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روابط بین‌الملل با عنوان جایگاه ایران در روند منطقه گرایی خاورمیانه

 

چکیده :

در هزاره سوم، آهنگ جهانی شدن پر شتاب تر از گذشته است و نظام های سیاسی برای ماندن و آمادگی در میدان رقابت جهانی به گروه بندیهای منطقه‌ای روی آورده اند. از آنجا که کشورها به تنهایی همه مؤلفه های توسعه و رشد را در اختیار ندارند، برای دستیابی به آرمانهایی که به صورت جزیره ای و مورد امکانپذیر نیست. تلاش می کنند با تشکیل سازمانهای منطقه ای موجبات رونق اقتصادی، توسعه سیاسی و یا ترتیبات امنیتی را در یک منطقه ی جغرافیایی فراهم سازند.در این میان خاورمیانه با توجه به تحولات نظام بین الملل در کانون توجهات جهان قرار دارد. لذا این منطقه نمی تواند بدون دگرگونی اساسی در ذهنیتها و باورهای خویش در نظام جهانی پای بر جا بماند. در منطقه خاورمیانه نیز برای ایجاد همکاری های منطقه ای اقداماتی انجام گردیده است. هر چند که مجموعه ای ازعوامل داخلی و متغیر عامل خارجی سبب بروز دشواریهایی در مسیر تحقق همکاریهای منطقه ای در این منطقه شده است. 

 

وجود مؤلفه های مشترک می تواند زمینه را برای ایجاد سازمانهای منطقه ای فراهم سازد.جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری که در کانون تحولات خاورمیانه قرار دارد، از ابتدای تأسیس خود کوشیده است تا کشورهای منطقه خاورمیانه را در حول محور استقلال سیاسی و عدم وابستگی اقتصادی با یکدیگر متحد ساخته و دست بیگانگان را از منابع طبیعی عظیم این منطقه کوتاه نماید. آنچه دراین میان حائز اهمیت می باشد طرح این پرسش است که با توجه به تحولات خاورمیانه و نظام بین الملل چه نوع منطقه گرایی می تواند منافع ملی کشورهای خاورمیانه و تثبیت قدرت منطقه ای ایران را در روند جهانی شدن تامین کند؟

 

یافته های علمی در پایان نامه پیش رو در پاسخ به سؤال مذکور معتقد است که منطقه گرایی در خاورمیانه در عصر جهانی شدن علاوه بر آنکه می تواند به تقویت روابط اقتصادی و تجاری کشورهای خاورمیانه در نظام بین الملل کمک کند، از پتانسیل رفع تهدید های مشترک همچنین ایجاد فرصتهای نوین نیز برخوردار است و در این میان ایران به لحاظ موقعیت ژئوپلتیک و ژئواکونومیکی خاص در خاورمیانه می تواند مرکز ثقل منطقه گرایی در خاورمیانه باشد. متن حاضر با بهره‌گیری از متد توصیفی – تحلیلی ضمن توصیف ساختارهای موجود در خاورمیانه و تحلیل طرح خاورمیانه بزرگ آمریکا به عنوان آخرین طرح منطقه‌ای در خاورمیانه به این نتیجه می‌رسد که مهم‌ترین راهکارهای تحقق منطقه‌گرایی در خاورمیانه از طریق اعتماد سازی، نهادینه سازی، تنش زدایی، قانون گرایی و افزایش همیاری‌ها و مبادلات منطقه حاصل می‌گردد.

 

 

کلمات کلیدی:

خاورمیانه

جهانی شدن

منطقه گرایی

جمهوری اسلامی ایران

ایران و سیاست خاورمیانه ای آمریکا

 

 

 

مقدمه : 

منطقه گرایی که از دهه 1950 طرح و مورد ارزیابی قرار گرفته، با بهره گیری از مصادیق عینی و ریشه یابی زمینه های بروز جنگهای جهانی، مدلهای جدیدی از همکاری بین کشورها در سطح منطقه ای ارائه می کند مبنای اصلی این نظریه روند همکاری اقتصادی و فنی اروپای غربی بوده که تحت تاثیر فضای حاکم بر جنگ سرد، مسائل بین المللی را تبیین و راهکارهایی را ارائه می نماید. در دوران پس از جنگ سرد و فروپاشی شوروی ، منطقه گرایی به عنوان پیش شرط تحول ساختاری در امور بین الملل می تواند چارچوبی برای تحقق امنیت دسته جمعی، مشترک، همنوا و فراگیر محسوب شود که توسعه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشورهای واقع در یک محیط جغرافیایی را فراهم سازد. 

 

منطقه گرایی در شرایطی که روند جهانی شدن شتاب بیشتری به خود گرفته است می تواند در تعامل با جهانی شدن قرار بگیرد. اتحادیه های منطقه ای می تواند آفریننده بستر های لازم برای زیر ساختهای فیزیکی باشد که روند جهانی شدن را برای دولتها تسهیل می کند.در این رهگذر کشورهای خاورمیانه در قالب منطقه گرایی و اتحادیه های منطقه ای از حقوق خویش حفاظت کرده ، امنیت اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی خویش را تضمین کنند. در واقع، منطقه گرایی نوین در خاورمیانه میتواند تمرینی مناسب برای ارتقای توان بازیگری کشورهای منطقه در عصر جهانی شدن محسوب شود و زمینه‌های مطلوب را برای ارتقای نقش آفرینی آنان از رهگذر مدیریت پویا و منعطف تحول، توسعه متوازن و پایدار، ظرفیت ها و توانایی های منطقه ای، هنجار سازی در سطح بین المللی، تقویت چند جانبه گرایی و گسترش فرایند تعاملات سازنده سیاسی، اقتصادی ، اجتماعی و ارتباطی در پرتو احترام متقابل میان فرهنگها و تمدنها را فراهم آورد. 

 

تاکید ویژه این پایان نامه بر ایران از این منظر می باشد که از یک طرف جمهوری اسلامی ایران جزء معدود کشورهایی است که با داشتن پانزده همسایه در چهار زیر سیستم منطقه ای (Regional Subsystems) شامل آسیای مرکزی ـ قفقاز، خلیج فارس (عراق ، عربستان سعودی، کویت، عمان ، امارات متحده عربی، قطر و بحرین) ، شرق مدیترانه (شامل کشورهای اردن، سوریه، لبنان، ترکیه، اسرائیل و مصر) و آسیای جنوب غربی (افغانستان، پاکستان و هندوستان) قرار گرفته است. دگرگونیهای منطقه ای در هر یک از زیر سیستم های مذکور خواه ناخواه بر امنیت ملی ایران تاثیر گذار بوده و خواهد بود.از سوی دیگر تحولات نظام بین الملل پس از فروپاشی شوروی و امکان تبدیل شدن ایالات متحده به هژمونی برتر در عرصه جهانی سبب شده است که ایران موقعیت و جایگاه ویژه ای نسبت به قبل در خاورمیانه پیدا کند.

 

 علیرغم اینکه موقعیت ژئوپلتیکی ایران در طی سالیان گذشته و خصوصاً در عرصه بازی قدرت شرق و غرب سبب شده بود تا به عنوان حائل میان این دو بازیگر جهانی، خود را حفظ کند اما در شرایط کنونی، نبودن بازیگر رقیب در برابر امریکا سبب شده است تا واشنگتن برای اعمال نظم نوین جهانی خود، به کشورهای معارض با منافع خویش و علی الخصوص ایران فشار بیشتری وارد کند. بنابراین در زمانی که زمزمه های انزوای ایران در عرصه جهانی همواره دیده دمیده می شود، اتحادیه های منطقه ای میتواند ایران را از این سیاست امریکا در مصونیت نگاه دارد و منافع ایران را در فرصتهای جدید تامین کند. این پایان نامه به دنبال یافتن بهترین نوع منطقه گرایی در خاورمیانه می باشد که ضمن اینکه منافع ملی کشورهای خاورمیانه را تامین کند، ایران با توجه به چشم انداز بیست ساله دریک موقعیت برتر قرار دهد. 

 

 

 

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

فصل اول: کلیات 

1- بیان مسئله تحقیق

2- اهداف تحقیق

3- اهمیت تحقیق

4- پیشینه تحقیق

5- روش تحقیق

6- سوال تحقیق

7- فرضیه تحقیق

8- قلمرو تحقیق

9- سازماندهی تحقیق

 

فصل دوم : چارچوب نظری با تاکید بر خاورمیانه 

چار چوب نظری

همگرایی

جهانی شدن

مقطع اول: جهانی شدن از اواخر دهه 1950 و اوایل دهه 1960

مقطع دوم: جهانی شدن از نیمه ی دهه ی دوم 1990 تا کنون

رهیافت های گوناگون نسبت به جهانی شدن

منطقه گرایی

الزامات منطقه گرایی

منطقه گرایی و تبیین روابط بین الملل در دوران جنگ سرد

پایان جنگ سرد و گسترش منطقه گرایی

منطقه گرایی و تبیین موقعیت کشور های در حال توسعه

مفهوم نظری خاورمیانه، ناکارآمدی در تعریف خاورمیانه

خاورمیانه در یک نگاه

1- موقعیت جغرافیایی

2- منابع طبیعی

3- خطوط مرزی

4- ناهمواریها

5- عوامل انسانی

 

فصل سوم: موانع و عوامل منطقه گرایی در منطقه خاورمیانه 

موانع درون منطقه ای

1- موانع اقتصادی

2- موانع سیاسی

3- موانع اجتماعی ـ فرهنگی

4- موانع سازمانی

موانع فرامنطقه ای

    آمریکا

    اسرائیل

جنگ و درگیری در خلیج فارس

بررسی عوامل منطقه‌گرایی در منطقه خاورمیانه

1- همکاری

2- نزدیکی جغرافیایی

3- کشورهای خاورمیانه مجموعه ای در حال توسعه

4- منابع نفتی

5- بحران آب و لزوم همکاری های منطقه ای

6- اسلام، دین مشترک منطقه

 

فصل چهارم : نظم های منطقه ای در خاورمیانه عربی 

سازمان های منطقه ای در خاورمیانه عربی

منطقه گرایی در خاورمیانه: تجربه های گذشته

اشکال کنونی منطقه گرایی درخاورمیانه

تشریح منطقه گرایی در خاورمیانه

نتیجه گیری

 

فصل پنجم: طرح خاورمیانه بزرگ و تأثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران 

پیشینه طرح خاورمیانه بزرگ

نو محافظه کاران آمریکا و خاورمیانه

مفاد مفروضه های طرح خاورمیانه بزرگ

1- توسعه سیاسی: دموکراتیک سازی

2- توسعه علمی ـ آموزشی

3- توسعه اقتصادی

خاستگاه و اهداف طرح خاورمیانه بزرگ

1- راهبرد امنیت ملی آمریکا

2- نقش ملی آمریکا

3- اهداف خاورمیانه ای آمریکا

طرح خاورمیانه بزرگ و تعارض منطقه ای

واکنش کشورهای عربی

واکنش کشور های اروپایی

نتیجه گیری

تأثیرات طرح خاورمیانه بزرگ بر جمهوری اسلامی ایران

   الف: چالش های نظامی

   ب: چالش های سیاسی

   ج: چالش های اقتصادی و اجتماعی

فرصت ها

   الف: فرصت های ملی

   ب: فرصتهای منطقه ای

ایران و سیاست خاورمیانه ای آمریکا

1- بعد جهانی

2- بعد منطقه ای

3- بعد داخلی

 

فصل ششم: منطقه گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

پیدایش منطقه گرایی در سیاست خارجی ایران

ابعاد ژئوپلیتیک و وجوه کارکردی

عوامل مؤثر در دیدگاه منطقه ای ایران

منطقه گرایی ایران وآسیای مرکزی

ایران و سازمان همکاری دریای خزر

ایران و سازمان همکاری شانگهای

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع

 

 

 

عوامل موثر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با دولت اسلامگرای ترکیه در قبال دولت جدید عراق عراق به عنوان یکی از همسایگان جمهوری اسلامی ایران با توجه به اشتراکات تاریخی، مذهبی و فرهنگی و قومی با مردم ایران، از جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی ایران برخوردار است

دسته بندی	علوم سیاسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	423 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	254

دانلود پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی

عوامل موثر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با دولت اسلامگرای ترکیه در قبال دولت جدید عراق

(کامل و آپدیت شده)

 

 

*توجه:

آپدیت جدید اضافه شد:

اضافه شدن بخش پنجم در قالب چهار فصل و 44 صفحه

 

 

   پیشگفتار:

تحولات نظام بین الملل با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق، کشور عراق را به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی به مجموعه پیچیده ای تبدیل کرد که صرف نظر از قدرت های همسایه و منطقه ای از اولویت و تقدم بسیار بالایی در سیاست خارجی قدرت های فرامنطقه ای برخوردار شد. تهاجم این کشور به کویت نیز مزید برعلت گردید و با حضور فیزیکی کشورهای غربی در منطقه خلیج فارس به طور عملی در چالش عمیقی فرورفت.

 

عراق به عنوان یکی از همسایگان جمهوری اسلامی ایران با توجه به اشتراکات تاریخی، مذهبی و فرهنگی و قومی با مردم ایران، از جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی ایران برخوردار است به طوریکه نمی توان از آثار امنیتی حضور و دخالت بازیگران فرامنطقه ای بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چشم پوشی نمود. تحولات عراق هم چنین بر مسایل امنیتی و اقتصادی ترکیه تأثیر بسزایی دارد. رساله حاضر تلاشی است برای درک و فهم واقع بینانه از مسایل عراق و شناخت اهداف و منافع و زمینه های تعارض و تعامل آن در ارتباط با منافع ملی دو قدرت منطقه ای ایران و ترکیه.

 

 

 

کلمات کلیدی:

خاورمیانه

دولت جدید عراق

سیاست خارجی

مطالعات منطقه ای

دولت اسلامگرای ترکیه

 

 

کلیات پژوهش:

۱-طرح مساله

حوادث ۱۱ سپتامبر  ۲۰۰۱  نقطه عطف در تغییر و گردش سیاستهای ایالات متحده در نظام بین الملل شد  که در انتخابات سال۴ ۲۰۰ و پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجدد  ریاست جمهوری و انتخابات مجالس ایالات متحده آمریکا این رویکردخود را نشان داد. در نظم جدید ،مبارزه  با تروریسم و مبارزه با سلاحهای کشتار جمعی و مبارزه با بنیادگرایی اسلامی اساس کار قرار داده شد . در حقیقت حمله به عراق در چارچوب تغییر نظام بین الملل و ایجاد این رویکردها بود.

 حضور نظامی آمریکا در یکی از مناطق استراتژیک جهان با هجوم به عراق  و طرح این کشور جهت تغییر سیاسی خاورمیانه و دمکراتیزه کردن منطقه اگر چه تهدید کننده امنیت ملی کشورهای منطقه از جمله ایران و ترکیه می باشد, لیکن با توجه به شرایط موجود هر دو کشور تلاش کرده اند که از فرصت ها و چالش های ایجاد شده در راستای منافع ملی خویش بهره برداری نمایند, اعتقاد بر این است که ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقه ای صاحب نفوذ در عراق و سامان یافتن عراق جدید به عنوان دو رقیب مطرح می باشند, هر چند رقابت دیرینه  این دو کشور تنها به عراق ختم نمی شود اما به نظر می رسد سوای رقابت ها و چالش های تاریخی بین دو کشور در دهه نود ،اکنون  رقابت آنها  وارد مرحله نوینی شده است که موجبات تغییر و تحولات سیاسی در منطقه را فراهم می آورد..

۲-انگیزه انتخاب موضوع:

        -علاقه شخصی پژوهشگربه موضوعات تحلیلی

        -اهمیت موضوع تحولات عراق وتاثیرآن برترکیه وبخصوص ایران

         -تحولات جدیدمنطقه که باعث اهمیت بیش ازپیش خاورمیانه  شده  است.

         -گرایش تحصیلی پژوهشگر که مطالعات خاورمیانه میباشد.

۳-اهمیت موضوع:

              به دلیل این که دو کشور جمهوری اسلامی ایران  و ترکیه دو کشور قدرتمند و صاحب نفوذ و همسایه عراق هستندو به دلیل این که هر نوع تحولی در کشور عراق اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر سیاست خارجی دو کشور می گذارد,و از آن جمله مباحث امنیتی شامل : جریان اکراد, حزب پ. ک. ک. و گروه مجاهدین خلق  و یا ایجاد یک جریان مقابله برانگیز مانند سرمایه گذاری های اقتصادی و یا دوستی آمریکا و ترکیه و یا تقابل ایران و آمریکا. موضوع وعنوان رساله برای بررسی سیاستهای مقایسه ای ترکیه وایران در عراق را قابل توجه وحائز اهمیت می سازد . .

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

پیشگفتار 1                                                                                                                 

بخش اول : مقدمه نظری 2

کلیات پژوهش 3 

1-طرح مساله 3       

2-انگیزه انتخاب موضوع 4   

3-اهمیت موضوع 4                                                                                                 

4- سئوال اصلی 4                                                                                                   

5- فرضیه اصلی 4                                                                                              

6- متغیرهای دخیل 5                                                                                             

7- هدف پژوهش 5                                                                                                 

8- قلمرو پژوهش 6                                                                                               

9- روش پژوهش 6                                                                                               

10- ارکان و پایه های نظری تحقیق 6                                                                  

11- سطوح تحلیل 7                                                                                              

12- پیشینه و محدودیت ها و منابع پژوهش 7                                                  

13- سازماندهی تحقیق 8                                                                                     

 

چارچوب نظری پژوهش 9             

 

فصل اول: تعریف منازعه و همکاری 10                                             

1- نظریه نوواقع گرایان   12                                                                               

2- نوکارکردگرایی 14                                                                                            

3- نهادگرایی نئولیبرال 15                                                                              

 

فصل دوم: کاربرد نظریه بازیها در بررسی رقابت و همکاری در روابط 

بین الملل 19                                                                                                         

1- روابط بین الملل به مثابه یک بازی 20                                                            

2- انواع بازی ها در روابط بین الملل 21                                                            

3- بازی با حاصل جمع جبری صفر 21                                                                 

4- بازی با حاصل جمع غیر صفر یا حاصل جمع متغیر 22                                 

 

تعریف مفاهیم 24  

جمهوری اسلامی ایران 25                                                                                    

ایران 25                                                                                                                 

ترکیه 26                                                                                                                

عراق 27                                                                                                                

دولت اسلامگرای 27                                                                                            

سیاست خارجی 28

 

بخش دوم : 29                                                                          

فصل اول: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران 30                       

- دوره اول ( 80-1979 ) : 31                                                                         

- مکانیسم ارتباط سیاست خارجی دولت موقت 31                                     

1- اقدام اثباتی 32                                                                                                   

2- اقدامات سلبی دولت موقت 34                                                                               

- دوره دوم: رادیکالیسم با تاکید بر شیوه رابطه ملتها ( 1988-1980 ) 35                                                                                              

مشخصات اصلی دوره دوم 35                                                                            

الف- فرا وطنی بودن نورمهای ارزشی 35                                                        

ب- جنگ ایران و عراق به دنبال اشغال سفارت آمریکا 37                               

1- بعد اثباتی 37                                                                                                  

2- بعد سلبی 39                                                                                                    

- دوره سوم: عادی سازی سیاست خارجی بر اساس ترتیبات منطقه ای و الزامات

   منافع ملی 43                                                       

مشخصات دوره سوم: 44                                                                                        

1- تامین امنیت ملی و تامین مصالح ملی 44                                                       

2- الزامات منطقه ای, توسعه همکاری با همسایگان محدوده خاورمیانه 45                                                                         

 

فصل دوم: سیاست خارجی ترکیه و اصول کلی آن 50                               

- اهمیت استراتژیک ترکیه در منطقه 52                                                             

- نقش تعیین کننده هر یک از عوامل جغرافیایی و منابع طبیعی و اهمیت استراتژیک این کشور در منطقه 53                                                                                                     

- سیاست خارجی ترکیه 55                                                                               

- روابط دو کشور بعد از انقلاب اسلامی 59                                                      

- سیاست تشنج زدایی دولت ایران و اثرات آن بر روابط با ترکیه 66           

- مبانی و اصول سیاست خارجی ترکیه 76                                                       

 

فصل سوم: بررسی موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیکی عراق و جایگاه و نقش بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای 80                                                                                  

الف) موقعیت جغرافیایی عراق 80                                                     

1- ژئوپلتیک آب 84                                                                                             

2- ژئوپلتیک نفت 85                                                                                          

3- ژئوپلتیک کردها 86                                                                                        

1-3- بررسی موقعیت کردها در عراق 86                                                             

2-3- دستاوردهای قانون اساسی موقت عراق برای اکراد 89                             

1-2-3- قبولاندن نظام فدرال در عراق 90                                                                                                                             

2-2-3- حضور کردها در ساختار قدرت مرکزی عراق 91                                   

3-2-3- به رسمیت شناختن زبان کردی عراق 91                                                 

4-2-3- قدرت تعدیل قوانین دولت مرکزی از طرف پارلمان کردستان 91          

5-2-3- مشخص کردن وضعیت کرکوک و مناطق تخریب شده 92                      

6-2-3- قائل شدن حق وتو قانون اساسی دائر بر ایالات و مناطق فدرال 92     

4- ژئوپلتیک کردها 93                                                                                           

ب) مختصات عراق جدید 95                                                              

1- مقایسه عراق قدیم با عراق جدید 95                                                                

1-1- تفاوت عراق قدیم و جدید از بعد داخلی 95                                                   

2-1- تفاوت عراق قدیم و جدید از بعد منطقه ای 96                                               

1-2-1- اختلاف با ترکیه 96                                                                                      

2-2-1- اختلاف با جمهوری اسلامی ایران 96                                                         

3-2-1- اختلاف با سوریه 97                                                                                   

4-2-1- اختلاف با کویت 97                                                                                     

3-1- تفاوت عراق قدیم و عراق جدید از منظر بین المللی 98                                  

ج) بازیگران ذینفع و ذی نفوذ در عراق جدید 99                                        

1- جمهوری اسلامی ایران 99                                                                                 

2- جمهوری ترکیه 100                                                                                             

1-2- طرح اوزال 101                                                                                              

2-2- سیاست ترک سازی 101                                                                                

3-2- ادغام فرهنگی و آموزشی 102                                                                       

4-2- جنبه سیاسی دادن به فعالیت ها 102                                                             

3- عربستان سعودی 102                                                                                       

4- سوریه 103                                                                                                         

5- اسرائیل 104                                                                                                       

6- ایالات متحده آمریکا 104                                                                                    

7- روسیه 106                                                                                                         

8- اروپا 107                                                                                                            

 

فصل چهارم: سیاست خارجی نفوذ ایران و ترکیه در قبال دولت جدید عراق 108                                                                 

- زمینه های تاریخی ایران و ترکیه در عراق 108                                               

الف: پیشینه تاریخی نفوذ ایران در عراق 108                                                       

ب: پیشینه تاریخی نفوذ ترکیه در عراق 111                                                          

 

بخش سوم : دیدگاههای مشترک ایران و ترکیه راجع به عراق 113  

فصل اول: دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق 114                  

الف) دیدگاه ایران نسبت به رژیم بعثی عراق از ظهور تا سقوط صدام 114               

ب) مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق 116                                                

ج) مواضع جمهوری اسلامی ایران در مورد قانون اساسی موقت عراق 119             

 

فصل دوم: دیدگاه جمهوری ترکیه در قبال عراق 120                                            

الف) سیاست خارجی جمهوری ترکیه در قبال عراق در دوران جنگ سرد 120                

ب) تحول در سیاست منطقه ای ترکیه پس از جنگ سرد 121                                          

ج) موضع گیری ترکیه در بحران کویت و واکنش های داخلی نسبت به آن 123             

د) اهداف ترکیه از ایفای نقش رسمی در بحران کویت 127                                              

1- کسب امتیاز سیاسی 127                                                                                            

2- ملاحظات اقتصادی 127                                                                                                

3- شرکت در ترتیبات منطقه ای 128                                                                             

4- چشمداشت ارضی ترکیه نسبت به شمال عراق 128                                                 

ه) مواضع ترکیه در مورد اشغال عراق توسط ایالات متحده آمریکا 130                      

1- حفظ تمامیت ارضی عراق 130                                                                                    

2- حمایت ترکمن ها 130                                                                                                  

3- دریافت کمک های اقتصادی از آمریکا 131                                                                 

و) مخالفت پارلمان با شرکت ترکیه در جنگ بر علیه عراق 132                                   

ز) واکنش و مخالفت داخلی با اعزام نیروهای ترکیه به عراق 134                              

ن) مواضع ترکیه در مورد قانون اساسی موقت عراق 135                                           

 

فصل سوم: بررسی مولفه های منافع ملی دو کشور ایران و ترکیه در 

عراق (تفاهمات) 136                                                  

الف) مولفه های تاریخی روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با توجه به 

تحولات عراق 137                                                      

ب) مولفه های سیاسی روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در عراق جدید (مناسبات و رقابت های سیاسی) 141              

ج) مولفه های اقتصادی روابط ایران و ترکیه در عراق جدید 143                                                                       

 

فصل چهارم: بررسی زمینه های سیاسی و امنیتی تفاهمات و تقابلات منافع ایران و ترکیه در عراق 145                                                                                             

الف) مولفه های همکاری و تعامل در زمینه های اشتراک منافع ایران و ترکیه در عراق جدید 145

1- حفظ تمامیت ارضی عراق و جلوگیری از تشکیل دولتی کرد در شمال عراق 145                

2- مخالفت هر دو کشور با فعالیت سازمان های معارض خود در عراق 149                           

3- مخالفت دو کشور با گسترش فعالیت های اسرائیل در شمال عراق 150                              

ب) مولفه های تقابل منافع ایران و ترکیه در عراق 151                                                                   

     1- مخالفت ترکیه با ایفای نقش موثر شیعیان در دولت جدید عراق 151                                       

2-چشمداشت ارضی ترکیه نسبت به شمال عراق به ویژه کرکوک 152                                          

3-مخالفت ایران با تلاش های ترکیه برای افزایش غیر واقعی سهم ترکمن ها در ساختار فدرالیسم عراق 153                                                                                        

4-اختلاف ایران و ترکیه در مورد نوع حکومت عراق جدید 154                                                       

 

فصل پنجم: بررسی زمینه های اقتصادی مناسبات ( تعامل و تقابل ) منافع ایران و ترکیه در عراق جدید 155                                                                                           

الف) چشم اندازهای همکاری جمهوری اسلامی ایران با عراق 156                                                   

1- همکاری در زمینه استفاده بهینه از آب رودخانه های مرزی 156                                           

2- همکاری در زمینه شبکه های ارتباط زمینی 157                                                                   

3- همکاری در زمینه نفت و گاز 158                                                                                            

ب) چشم اندازهای همکاری های بین ترکیه و عراق 160                                                              

1- همکاری در زمینه راه های ارتباطی 160                                                                                   

2-همکاری دوکشور در زمینه شبکه آبها 160                                                         

3-همکاری دو جانبه در زمینه نفت وگاز 162                                                           

 ج)زمینه های رقابت و همکاری اقتصادی ایران وترکیه در عراق جدید 164    

 1-زمینه های رقابت 164   

1-1-رقابت در بازار عراق 164 

1-2-اصلاحات اقتصادی در عراق در چارچوب خاورمیانه بزرگ 164                                       

2-زمینه های همکاری ایران وترکیه در عراق جدید 166                                                           

 

فصل ششم :سناریوهای مطرح شده برای استقرار نظام سیاسی پس از صدام در عراق وتاثیر آن بر ایران 168                                                                                                                       

1-فدرالیسم 170                                                                                                                         

2-دولت بسیط با جلوه اداری متمرکز و غیر متمرکز و تاثیرات آن بر ایران 185                      

 

بخش چهارم: استنتاجات موضوعی 190 

 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

آپدیت جدید:

بخش پنجم:ترکیه و بحران عراق – راهکارهای ایران 203

فصل اول:ترکیه و بحران عراق: 203

الف – مهمترین نگرانی های داخلی و خارجی ترکیه 203

ب – مشکلات، ناشی از مسائل فوق در جریان حمله آمریکا به عراق 204

ج – جایگاه ترکیه در سیاست منطقه ای آمریکا 208

سیری در تاریخ روابط ترکیه و عراق 211

روابط ترکیه و عراق پس از صدام 214

تحلیل حملات نظامی اخیر ترکیه به شمال عراق 215

فصل دوم: مداخله ترکیه در شمال عراق 221

تحلیل حملات نظامی اخیر ترکیه به شمال عراق 222

فصل سوم: آثار استراتژی های سیاسی – امنیتی اسراییل بر روابط ایران و ترکیه 228

1. جایگاه ایران و ترکیه در ساخت قدرت و سیاست منطقه خاورمیانه 230

2. تغییر ژئوپلیتیکی مسائل قدرت و سیاست در خاورمیانه بعد از حوادث ١١ سپتامبر 233

الف- جبهه جنوبی؛ 235

ب- جبهه شمالی؛ 235

3. متغیرهای تأثیرگذار بر روابط ایران و ترکیه و آثار آن بر اسرائیل 236

الف) نگاه ایدئولوژیک و سیاسی به منطقه 237

ب) حضور آمریکا درمنطقه 237

ج) امنیت انرژی و اقتصاد 239

د) برنامه های هسته ای ایران 240

فصل چهارم:بررسی ابعاد سیاسی روابط عراق و ترکیه 242

 

فهرست منابع 243 

 

 

 

عوامل موثر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با دولت اسلامگرای ترکیه در قبال دولت جدید عراق

 پیشگفتار:

تحولات نظام بین الملل با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق، کشور عراق را به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی به مجموعه پیچیده ای تبدیل کرد که صرف نظر از قدرت های همسایه و منطقه ای از اولویت و تقدم بسیار بالایی در سیاست خارجی قدرت های فرامنطقه ای برخوردار شد. تهاجم این کشور به کویت نیز مزید برعلت گردید و با حضور فیزیکی کشورهای غربی در منطقه خلیج فارس به طور عملی در چالش عمیقی فرورفت.