|
ماهیت پولشویی و جرم آن
پولشویی پدیده‌ای است که به عنوان جرمی سازمان یافته و فراملی در دهه‌های اخیر در اسناد و برنامه‌‌های بین‌المللی به دنیا معرفی شده است این جرم یک جرم ثانویه است که به دنبال جرایم مقدمی که منافع مالی و مادی تولید می‌کنند،
|
|
| دسته بندی | فقه،حقوق،الهیات |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 253 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 233 |
دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی
ماهیت پولشویی و جرم آن
چکیده
پولشویی
پدیده‌ای است که به عنوان جرمی سازمان یافته و فراملی در دهه‌های اخیر در
اسناد و برنامه‌‌های بین‌المللی به دنیا معرفی شده است. این جرم یک جرم
ثانویه است که به دنبال جرایم مقدمی که منافع مالی و مادی تولید می‌کنند،
ارتکاب می‌یابد و به معنای مخفی کردن آگاهانه ماهیت و منشا نامشروع اموال
حاصل از ارتکاب این جرایم است به نحوی که این اموال ظاهری قانونی به خود
گرفته وپاک و مشروع جلوه داده شوند. تفکر جرم‌انگاری این پدیده به دنبال
گسترش جرایم سازمان یافته در دنیا مطرح شد و هدف این بود که با کوتاه کردن
دست جنایتکاران از عواید مجرمانه‌شان، انگیزه ارتکاب جرم در آنها از بین
برود و به این ترتیب با مبارزه با پولشویی به مبارزه با جرایم سازمان یافته
پرداخت.
علاوه
بر آن میزان بالای پولشویی در جهان، خصوصیات سازمان یافتگی و فراملی بودن و
بدون بزه دیده بودن این جرم، خسارات و زیانهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی
آن و ارتباط تنگاتنگ آن با جرایم دیگر ضرورت جرم‌انگاری این پدیده را در
دنیا و همچنین ایران بیشتر کرده است و به همین جهت نیز در ایران لایحه‌ای
در خصوص مبارزه با پولشویی به تصویب رسید که هنوز مراحل نهایی قانون گذاری
را طی نکرده است.
اسناد
بین المللی و منطقه‌ای متعددی در خصوص پولشویی به تصویب رسیده است که برخی
از مهمترین آنها عبارتند از کنوانسیون وین 1988، کنوانسیون شورای اروپا
1990 ، دستورالعمل اروپایی 1991، توصیه‌های چهل‌گانه «فاتف» در سال 1990 و
اصلاحیه‌های آنها در سال 1996 و 2000، کنوانسیون پالرمو در سال 2000 و
کنوانسیون مبارزه با فساد مالی سال 2003. این اسناد راهکارهای مختلفی را
برای مبارزه با پولشویی ارائه داده‌اند که به 4 قسمت راهکارهای تقنینی،
راهکارهای اجرایی و اداری، راهکارهای پیشگیرانه و راهکارهای قضایی قابل
تقسیم هستند.هدف از این راهکارها این است که تا جایی که ممکن است عرصه بر
پولشویان تنگ شود و هزینه عملیات پولشویی برای آنها بالا رود تا ارتکاب جرم
برای آنها بی‌فایده شده و در نتیجه آنها را از ارتکاب جرم باز دارد.
کلمات کلیدی:
پولشویی
فساد مالی
جرایم سازمان یافته
پولشویی در حقوق ایران
جرایم سازمان یافته فراملی
پولشویی در اسناد بین المللی
مقدمه
با
پیشرفت جامعه بشری رفته رفته ماهیت و شکل جرایم متحول گردیده است . از نظر
ماهیت مجرمان به جای اینکه در صدد تامین مایحتاج روزمره خود یا ارضای
احساسات خویش با ارتکاب جرایم خشن باشند ، مترصد ثروت اندوزی با ارتکاب
جرایم سود آور هستند . از نظر شکلی نیز در کنار جرایم فردی ، جرائم سازمان
یافته بروز کرده است ؛ گروههای سازمان یافته ای که با استفاده از مدرنترین
دستاوردهای تکنولوژی به دنبال اهداف و منافع خود هستند. «رهبران این
باندهای جنایتکار مدرن ، جرم را منطقی و عقلانی کرده‌اند.آنها دیگر یک فاعل
باهوش تنها نبوده بلکه اعمال او و دوستانش به طور قابل ملاحظه ای سازمان
یافته و تخصصی شده است .
آنها
تهدید و دغدغه ای نه تنها برای پلیس بلکه کل جامعه هستند و اگرچه ابتدا به
شکل مخفیانه زندگی می کردند ، اما با افزایش ثروت و قدرتشان ،به شکل
عمومی ظاهر شده و به رقابت با سرمایه داران بزرگ و سیاستمداران می
پردازند.» امروزه
به ویژه جنایاتی که منفعت سرشار مادی در بر دارند به شکل سازمان یافته و
توسط گروهها و باندهای مافیایی و غالباً در بعد فراملی ارتکاب می یابند. و
جرایم سازمان یافته فراملی از مهمترین مشکلاتی است که در دهه های اخیر توجه
کشورها و سازمانهای بین المللی را به خود جلب کرده است.
هدف
غایی این گروهها تحصیل نفع مالی و مادی است؛ به گونه ای که ارتکاب جرم به
یک صنعت و تجارت تبدیل شده است و درآمد حاصل از آن از درآمد بسیاری از
مشاغل پردرآمد هم بیشتر است. اما با کسب این درآمدها و منافع ، زنجیره
ارتکاب جرم کامل نمی شود و تکمیل آن نیاز به حفظ این درآمدها و بهره جویی
از آن دارد به نحوی که ماهیت مجرمانه آن کشف نشود،تا علاوه بر جلوگیری از
توقیف مال توسط مقامات قضایی و انتظامی ،وقوع جرم مبنا نیز کشف نشود؛ شخص
مجرم شناسایی نشده و تحت تعقیب قرار نگیرد . در این زمان است که مساله
شستشوی عواید حاصل از این جرایم مطرح می‌شود: مبادلات غیرقانونی به سبب عدم
اعتماد متقابل و عدم امکان استفاده از ابزارهای متعارف و قانونی عموماً به
صورت نقدی انجام می گیرد که بدین ترتیب حجم هنگفتی از نقدینگی ایجاد می
شود که همواره در معرض خطراتی از قبیل سرقت،معدوم شدن، جلب نظر مقامات
قانونی و منتهی شدن به کشف جرم مبنا قرار دارد. لذا باید به نحوی وارد
اقتصاد قانونی گردد.
افزایش
جرایم و افزایش حجم نقدینگی ناشی از آن در سطح جهانی موجب رشد چشمگیر
پدیده پولشویی گردید. به نحوی که از دهه 80 میلادی به بعد جامعه جهانی را
متوجه حجم گسترده و رشد سریع این پدیده و نقش آن در ارتکاب جرایم کرد.
گسترش این پدیده حاصل سه روند متمایز جهانی بوده است:
روند
اول رشد شتابان بازارهای مالی است . در دودهه اخیر بازارهای مالی جهانی
ابعادی غول آسا یافته اند به گونه ای که هیچ تراز و تعادلی میان بخشهای
مالی و واقعی اقتصاد جهانی وجود ندارد و تنوع چشمگیر ابزارها ، واسطه ها و
نهادهای مالی امکان نظارت پذیری را بسیار دشوار کرده است .
روند
دوم انقلاب فن آوری و علمی دو دهه اخیر است . بر اثر این تحولات ،پیشرفت
شگرفی در استفاده از رایانه و خدمات پیشرفته مخابراتی در زمینه داد و
ستدهای مالی رخ داده است . بدین ترتیب دنبال کردن مسیر پول و هویت واقعی
داد و ستد کنندگان دشوار و در مواردی ناممکن است .
سومین
روند جهانی شدن و درهم آمیزی اقتصاد های ملی و بازارهای مالی با یکدیگر
است. براساس تحولات مربوط به جهانی شدن و آزادسازی بازارهای مالی ، جابجایی
پول فراتر از مرزهای ملی به سبب ارتباط و ادغام بازارها با سهولت بیشتری
نسبت به قبل امکانپذیر است .
فهرست مطالب
مقدمه
بخش اول:بررسی حقوقی وجرم شناختی پولشویی
فصل اول :بررسی حقوقی پولشویی
مبحث اول: مفهوم و تعریف 5
مبحث : دوم : تاریخچه
مبحث سوم : عناصر تشکیل دهنده جرم
گفتار اول : عنصر قانونی
گفتار دوم : عنصر مادی
بند اول : شرایط مقدماتی
1. ضرورت وجود جرم قبلی
2. خصوصیات مال حاصل از ارتکاب جرم
3. خصوصیات مرتکب جرم
بند دوم: عمل مرتکب
بند سوم: شیوه ها و وسایل ارتکاب جرم
1. شیوه های مشتمل بر استفاده از بانکها
1-1 تصفیه پول
2-1 افتتاح حساب با هویت مجعول
3-1 معاملات کلان از طریق نزدیکان
4-1 وام های صوری و دروغین
5-1 اسمور فینگ
6-1 استفاده از بانکهای کارگزار
7-1 نقل و انتقال الکتریکی و استفاده از کارتهای هوشمند
8-1 بهشتهای مالیاتی
.2 شیوه های مربوط به استفاده از مؤسسات مالی غیر بانکی
1-2 حواله
2-2 استفاده از بازار بورس و خرید و فروش سهام و اوراق بهادار
3-2 استفاده از مؤسسات بیمه
.3 شیوه ها و طرق پولشویی بدون استفاده از مؤسسات مالی
1-3 قاچاق پول
2-3 استفاده از کازینوها
3-3 استفاده از مؤسسات غیر انتفاعی و خیریه
4-3 استفاده از بازا هنر و عتیقه جات و جواهرات
5-3 استفاده از متخصصان حرفه ای
بند چهارم : مراحل پولشویی
1. مرحله جایگزینی
2. مرحله لایه گذاری
3. مرحله ادغام
بند پنجم : نتیجه مجرمانه
بند ششم :مشارکت و معاونت در پولشویی
گفتار سوم :عنصر معنوی جرم
فصل دوم : بررسی جرم شناختی پولشویی
مبحث اول : هدف و ضرورت جرم انگاری
مبحث دوم : ویژگی های رایج جرم پولشویی
گفتار اول: فراملی بودن
گفتار دوم : سازمان یافتگی
گفتار سوم: بدون قربانی بودن
مبحث سوم : میزان پولشویی
مبحث چهارم :اهداف و علل پولشویی
مبحث پنجم :آثار و زیانهای پولشویی
گفتار اول :آثار و زیانهای اقتصادی
گفتار دوم : آثار و زیانهای سیاسی و اجتماعی
مبحث ششم :رابطه پولشویی و جرایم مربوط به موادمخدر
مبحث هفتم : ارتباط پولشویی و تروریسم
بخش دوم: مبارزه با پولشویی
فصل اول :اقدامات انجام گرفته در سطح بین المللی
مبحث اول: اسناد و توافق نامه های جهانی و منطقه ای
گفتار اول : کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و داروهای روانگردان مصوب 1988
گفتار دوم : اعلامیه کمیته بال
گفتار سوم:کنوانسیون شورای اروپا
گفتار چهارم : دستور العمل اروپایی در زمینه پولشویی
گفتار پنجم : کنواسیون سازمان ملل علیه جرایم سازمان یافته فراملی
گفتار ششم :کنوانسیون سازمان ملل علیه فساد مالی
مبحث دوم : نهادها و سازمانهای مبارزه با پوشویی
گفتار اول :نیروی ویژه اقدام مالی برای مبارزه با پولشویی (فاتف
گفتار دوم : گروه اگمونت
فصل دوم : راهکارهای ارائه شده برای مبارزه با پولشویی
مبحث اول: راهکارهای تقنینی
گفتار اول: جرم انگاری پولشویی در قوانین داخلی
گفتار دوم :پیش بینی کیفرهای متناسب با جرم
گفتار سوم :شناسایی مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی
مبحث دوم: راهکارهای اجرایی و اداری
گفتار اول: مسئولیتها و تکالیف مؤسسات مالی
بند اول :رعایت اصل شناخت مشتری
بند دوم : حفظ سوابق مالی
بند سوم : گزارش موارد مشکوک
بند چهارم :تعدیل اصل رازداری حرفه ای
بند پنجم :عدم اطلاع به مشتری در خصوص گزارش موارد مشکوک
بند ششم : آموزش کارکنان وکارمندان
گفتار دوم :مسؤلیتها و تکالیف مؤسسات غیر مالی و اشخاص حرفه ای
گفتار سوم :مسؤلیتها و تکالیف نظارتی
بند اول : ایجاد واحدهای اطلاعاتی مالی (FIU)
بند دوم :کنترل نقل و انتقال پول
بند سوم :نظارت بر بانکها و مؤسسات مالی
بند چهارم : تجویز روش حمل و تحویل تحت کنترل
مبحث سوم : راهکارها و اقدامات پیشگیرانه
گفتار اول : مفهوم پیشگیری از جرم
گفتار دوم: پیشگیری از پولشویی
مبحث چهارم :راهکارهای قضایی
گفتار اول:تسهیل کشف و اثبات جرم
بند اول : پذیرش اماره مجرمیت
بند دوم ‚ استفاده از مخبرین و فنون ویژه تحقیق
گفتار دوم : مصادره و ضبط اموال
گفتار سوم : همکاری قضایی بین المللی
بند اول : نیابت قضایی
بند دوم: احاله رسیدگی کیفری
بند سوم :انتقال محکومین
بند چهارم :استرداد متهمین و محکومین
نتیجه گیری و پیشنهادات
فهرست منابع و مآخذ
پیوست
Organized crime
Money Laundering
International instruments
