|
دیه متفاوت و کفاره متساوى
دیه در اسلام بر معیار ارزش معنوى انسان مقتول نیست، بلکه یک دستور خاصى است که ناظر به مرتبه بدن انسان کشته شده مىباشد، نشانه آن این است که اسلام بسیارى از افراد اعم از زن و مرد را که داراى اختلاف علمى یا عملىاند متفاوت مىبیند و تساوى آنها را نفى مىکند، و در عین حال دیه آنها را مساوى مىداند
|
|
| دسته بندی | حقوق |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 136 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 34 |
دیه متفاوت و کفاره متساوى
مقدمه
دیه
در اسلام بر معیار ارزش معنوى انسان مقتول نیست، بلکه یک دستور خاصى است
که ناظر به مرتبه بدن انسان کشته شده مىباشد، نشانه آن این است که اسلام
بسیارى از افراد اعم از زن و مرد را که داراى اختلاف علمى یا عملىاند
متفاوت مىبیند و تساوى آنها را نفى مىکند، و در عین حال دیه آنها را
مساوى مىداند، مثلا درباره تفاوت عالم و جاهل مىگوید:
... هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون (1)
آیا کسانى که مىدانند با کسانى که نمىدانند مساویند؟
و درباره تفاوت مجاهد قائم و غیر مجاهد قاعد چنین مىفرماید:
لایستوی القاعدون من المؤمنین غیر اولی الضرر و المجاهدون فی سبیل الله (2)
مؤمنان
خانهنشین که زیان دیده نیستند با آن مجاهدانى که با مال خود در راه خدا
جهاد مىکنند یکسان نمىباشند.ودرباره اختلاف کسى که قبل از فتح مکه و
پیروزى چشمگیر اسلام، جهاد و کمک مالى مىکرد و در راه خدا مبارزه و انفاق
مىنمود با کسى که بعد از فتح مکه در جهاد شرکت مىکرد و در راه اسلام کمک
مالى مىنمود چنین مىفرماید:
...
لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح و قاتل اولئک اعظم درجة من الذین
انفقوا من بعد وقاتلوا وکلا وعد الله الحسنى والله بما تعلمون خبیر (3)
کسانى
از شما که پیش از فتح مکه انفاق و جهاد کردهاند با دیگران یسکان نیستند،
آنان از حیث درجه بزرگتر از کسانىاند که بعدا به انفاق و جهاد
پرداختهاند.
غرض
آن که قرآن کریم با تصریح به عدم تساوى ارزشهاى الهى افراد یاد شده وبا
اصرار بر تفاوت معنوى آنان تصریح به تساوى آنان در قصاص و دیه دارد و در
این باره راجع به تساوى همگان چنین مىفرماید:وکتبنا علیهم فیها ان النفس
بالنفس والعین بالعین والانف بالانف والاذن بالاذن والسن بالسن والجروح
قصاص فمن تصدق به فهو کفارة له (4)
و
مقرر کردیم برایشان که جان در مقابل جان و چشم در برابر چشم و بینى در
برابر بینى و گوش در برابر گوش و دندان در برابر دندان مىباشد وزخمها به
همان ترتیب قصاص دارند و هرکه آن را ببخشد پس کفاره (گناهان) او خواهد
بود.یعنى هر انسانى اعم از زن و مرد در قبال انسان دیگر خواه زن و مرد قصاص
مىشود چه این که قصاص اجزا و اطراف و قصاص جراحتها نیز مساوى است، لیکن
همین عموم یا اطلاق در آیه دیگر تقیید و تخصیص مىپذیرد زیرا خداوند در آیه
دیگر چنین فرمود:
یا ایها الذین الذین امنوا کتب علیکم القصاص فی ا لقتلى الحر بالحر والعبد بالعبد والانثى بالانثى (5)
اى کسانى که ایمان آرودهاید درباره کشتگان، بر شما قصاص مقرر شده: آزاد عوض آزاد و بنده عوض بنده و زن عوض زن.
کلمات کلیدی:
دیه متفاوت
دیه در اسلام
کفاره متساوى
نقش زمان و مکان در قصاص و دیه
فهرست مطالب
دیه متفاوت و کفاره متساوى 1
متن: 17
قصاص زن و مرد 17
الف) قصاص نفس 17
ب) قصاص عضو 18
دیه مرد و زن 18
الف) دیه نفس 18
ب) دیه عضو 18
دلایل برابرى زن و مرد در دیه و قصاص 18
الف) عدالت خداوند متعال 18
نقد و بررسى 19
ب) برابرى همه انسانها با یکدیگر 20
نقد و بررسى 20
ج) صراحت آیات قصاص 21
نقد و بررسى 21
د) حیات بودن قصاص 22
نقد و بررسى 22
ه) خوددارى اطلاق آیات قصاص از تقیید 22
نقد و بررسى 22
و) روایات مخالف با روایات مشهور 23
نقد و بررسى 23
ز) ضعف اجماع 23
نقد و بررسى 24
نقش زمان و مکان در قصاص و دیه 24
قانون و زنان سرپرست خانوار 25
پیشنهاد حقوقى 26
اشاره 26
پاورقی 27
