مقاله بررسی پیامدهای جهانی شدن بازارهای مالی در 23 صفحه ورد قابل ویرایش
پیامد جهانی شدن بازارهای مالی
مقدمه:
در مسیر زندگی انسان بعضی اوقات شرایطی پیش می آید مجبور می شود بین «
آنچه که بود و آنچه که از این به بعد خواهد بود» یکی را انتخاب کند و گاهی
این شرایط پدید آمده طوری است که انسان ناگزیر است که حتماً دست به انتخاب
بزند که میزان صحت این انتخابها و انطباق آن با حقیقت می تواند عامل تعیین
کننده ای برای رسیدن به کمال و سعادت انسانی باشد. از طرفی درستی هر
انتخابی نیز تابعی از میزان شناختی است که انسان از اطراف خودش و شرایط
قدیم و جدید دارد. مسئله جهانی شدن نیز اصطلاحی است که خبر از پایدار شدن
شرایط جدیدی در عرضه روابط بین المللی می دهد که کشورها و بازیگران این
عرصه ناگزیر به اتخاذ سیاستی خواهند بود که در بردارنده منافع آنها باشد از
طرفی از ضرورتهای توسعه هر کشوری شناخت دگرگونیهای جهانی و شکل دادن این
دگرگونیها بر اساس خواست و منافع ملی است. نکته مهمی که باید به آن توجه
شود این است که جهانی شدن واقعیت دارد و یافته ذهن بعضی نویسندگان و نظریه
پردازان نیست.
جهانی شدن فرایندی است که قابلیت تبدیل به فرصتی برای منافع ملی ما و
تهدیدی بر ضد منافع را خواهد داشت و اینکه کدام روی سکه روی دهد بستگی
مستقیم به نحوه مواجهه ما با آن دارد.
مقاله حاضر سعی در ایجاد زمینه مناسب برای شناساندن جهانی شدن مالی (
Financil Globalization) و نقش حسابداری بین المللی در این میان دارد.
تعریف کلی جهانی شدن
برخی از صاحبنظران در تعریف پدیده جهانی شدن به جنبه اقتصادی آن تاکید
ورزیده و اقتصاد واحد جهانی و پیامدهای آن را به عنوان جهانی شدن آورده اند
و برخی دیگر از اندیشمندان نیز سعی کرده اند جهانی شدن را به عنوان یک
مفهوم سیاسی تعریف کنند، (فوکویاما) که در کتاب ( پایان تاریخ) به جهانی
شدن الگوی حکومتی دموکراسی لیبرال اشاره کرده و آن را شکل نهایی حکومت بشری
قلمداد می کند و صاحبنظران دیگر نیز به تبیین این مفهوم در چارچوب تحولات
اقتصادی ، سیاسی و زیست محیطی پرداخته اند.
با مطالعه در این زمینه در می یابیم که جهانی شدن در ابعاد مختلف و
گوناگون نظیر اقتصاد، سیاست، فرهنگ.... تعریف خاص خود را دارد و یا به
عبارت دیگر چون جهانی شدن به تکامل نرسیده است و تا زمانی که رشد و حرکت
مداوم آن متوقف نشود نمی توان تعریف کامل و کلی ارائه داد.
جهانی شدن بازارهای مالی هر روز توسعه بیشتری می یابد. توسعه بازارهای
مالی بین المللی و افزایش حجم معاملات در بازارهای خارجی و بازارهای سرمایه
یک واقعیت غیر قابل انکار است. پیشرفت در فن آوریهای ارتباطی اطلاعاتی،
آزاد سازی دربازارهای سرمایه و ارائه ابزارهای جدید مالی باعث تحرک بیشتر
گردش بین المللی سرمایه و راهنمایی برای افزایش توسعه و کارایی در بازارهای
مالی بین المللی است.
شواهد تجربی نشان می دهد که مرزهای بومی موانعی در راه جریانهای بین
المللی سرمایه محسوب می شوند. پرتقوی سرمایه گذاران در کشورهای صنعتی به
سمت دارایی های بومی (Home bios puzle) بوده و پس اندازهای ملی عمدتاً توسط
صنایع ملی جذب می شود (Feldstein Horioka paradox) از سوی دیگر میزان
جریانهای خالص سرمایه روند افزایشی نداشته است. توسعه جهانی شدن مالی را می
توان از جنبه های مختلف نظیر معاملات خارج تراز نامه ای (OFF- balance) و
ابزارهای مشتقه (Derivatives) که امکان تسهیم ریسک را بین داراییهای اساسی
فراهم آورده است، بررسی کرد.
افزایش در معاملات مالی بین المللی دارای دو بعد اساسی است:
الف) افزایش تحرک و پویایی پس اندازها که باعث بهبود کارایی در تخصیص منابع می شود.
ب) اثرات معاملات بین المللی کارایی ریسک انتقال را بهبود می بخشد. به
عبارت دیگر، به واسطه توسعه معاملات ، قیمت دارایییهای مالی در بین کشورها،
به صورت هموارتری نسبت به گذشته عمل می کند و این شواهد دلیل بر جهانی شدن
بازارهای مالی است.
چگونگی و جهت حرکت و توسعه جهانی شدن بازارهای مالی در آینده، کاربردهای
مهمی برای جهت دهی به سیاستهای پولی توسط بانکهای مرکزی دارد. به عنوان
مثال، چنانچه بازارهای مالی یکپارچه تر و جریانهای بین المللی سرمایه
فعالتر شود، سیاست پولی مستقل برای تحقق اهداف بومی، آزاد سازی تحرک سرمایه
و نرخهای ثابت تسعیر ارز را نمی توان به طور همزمان با هم داشت. علاوه بر
این اتخاذ سیاست محافظه کارانه نیز ممکن است با مسائل جدیدی در زمینه ثبات
سیستم مالی به واسطه افزایش روابط بین المللی بر روی قیمت دارایی ها روبه
رو شود.
مفهوم جهانی شدن مالی
قبل از آن که به تعریف جهانی شدن بازارهای مالی بپردازیم. ضروری است
ابتدا تفاوت بین دو اصطلاح جهانی شدن بازارهای مالی و بین المللی شدن
بازارهای مالی
(Financil internationalization) را به وضوح مشخص کنیم .
بین المللی شدن بر شرایطی دلالت دارد که معاملات خارجی مشخصی افزایش می
یابد و جهانی شدن بر شرایطی دلالت دارد که اقتصاد همه کشورها به خصوص
بازارهای مالی آنها آنچنان یکپارچه می شوند که یک بازار جهانی واحد را به
وجود می آورند. برای مثال وقتی کشوری مکانیسم واحدی را برای واردات محصولات
کشاورزان به منظور حمایت از بخش کشاورزی بومی خود در نظر می گیرد، ممکن
است بین المللی شدن توسعه یابد، ولی جهانی شدن نمی تواند توسعه یابد.
حال بر اساس این تعریف به بررسی حال و آینده جهانی شدن بازارهای مالی
می پردازیم.
اگر بر سر راه تجارت موانعی وجود نداشته باشد، کشورها می توانند به
تولید محصولاتی که دارای مزیت است اقدام کنند و بازارهای جهانی نیز به سبب
صادرات کالاهای مختلف رونق می گیرد. به هر حال عواملی وجود دارد که مانع
تجارت آزاد هستند.
« جان دانیگ ( John Dunning) » این موانع را به
موانع ساختاری و موانع معاملاتی طبقه بندی و آنها را به عنوان عوامل شکست
بازار معرفی کرده است.
موانع ساختاری بازار اغلب به علت اعمال و دخالتهای دولت پدید می آید.
دولتها ممکن است از جریان آزاد کالاها و خدمات به دلایل زیر جلوگیری کنند:
- کم کردن نرخ بیکاری با جلوگیری از واردات کالا
- حمایت از صنایع کوچک با هدف صنعتی کردن اقتصاد
- ارتباطات سیاسی با دیگر کشورها
- مسائل مربوط به تراز پرداختها و موانع بر سر راه واردات می تواند باعث کاهش کسری تجاری شود.
به منظور محدود کردن جریان آزاد کالا و خدمات، دولتها از سیاستهای تعرفه
ای و حمایت یارانه ای ( غیر تعرفه ای) کمک می گیرند. به این بیان که با
بستن تعرفه بر روی کالاهای وارداتی، قیمت آنها در مقابل محصولات بومی
افزایش می یابد. تعرفه ها یک منبع در آمدی برای کشورها به خصوص کشورها ی در
حال توسعه محسوب می شوند.
سازمان تجارت جهانی (WTO) با ارائه موافقنامه عمومی در مورد تعرفه ها و
تجارت (GATT) برای کاهش و حذف تعرفه های اعمال شده بر روی واردات توسط
کشورها مقررات خاصی وضع کرده است. WTOو GATT در نحوه بر خورد با موانع غیر
تعرفه ای نظیر یارانه ها، دستکاری نرخ مبادله، استانداردهای اختیاری و
موانع اداری با مشکلات جدی مواجه هستند.
ابعاد حسابداری راهبرد جهانی شدن
یک سیستم کنترل مدیریتی باید منعکس کننده شرایط مختلف محیطی در هر یک
کشورها و به طور همزمان برآورده نیاز کشورها و بنگاهها و همچنین منطبق با
راهبرد جهانی شدن و ساختار سازمانی باشد.
وجود شرایط بالقوه زیاد لزوم درک از حسابداری بین المللی را مطرح می
کند. هر چه وابستگی متقابل اقتصادها افزایش می یابد، نیاز بیشتری برای
ارائه خدمات بین المللی حسابداری به بنگاههای بین المللی توسط حسابداران
احساس می شود. همچنین همه استفاده کنندگان از صورتهای مالی، نیاز به کسب
اطلاعات از حسابداری بین المللی برای درک گزارشهای بنگاهها دارند. در مجموع
هر شخصی اعم از تهیه کننده، حسابرسی کننده و استفاده کننده صورتهای مالی
بنگاههای دارای عملیات بین المللی نیاز دارند که حسابدار بین المللی را
بیشتر بشناسند و این اهمیت حسابداری بین المللی را به وضوح نمایان می سازد.