|
پایان نامه درمورد مشاوره
پایان نامه درمورد مشاوره
|
|
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 122 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 209 |
پایان نامه درمورد مشاوره
مقدمه
قال رسول الله (ص) لا مظاهره اوثق من المشاوره – هیچ پشتوانه ای مطمئن تر از مشورت نیست.
در ادوار مختلف تاریخ بشری، همواره نوعی رایزنی وجود داشته است، همواره برای مردم مسائل و مشکلات هر چند ساده و ابتدایی پیش می آمده و آنان دست دست استمداد به سمت کسانی چون ریش سفید طایفه و بزرگ خانواده دراز می کردند.
امروزه مشکلات انسانی پیچیده تر و دشوارتر گردیده و طبعاً متخصصینی را می طلبد که در حرفه های کمکی نظیر روانپزشکی، روان درمانی، مشاوره، مددکار اجتماعی و غیره تبحر کافی داشته باشند و بتوانند فرد را در رفع مشکلات کمک کنند.
فرایند مختلف مشاوره و روان درماین بیانگر این واقعیت است که تلاش علمی و حرفه ای برای بررسی و رفع مشکلات انسانی در جریان است. درمانگران و مشاوران با صرف وقت و استفاده از تجارب علمی و مهارت های شخصی خود به بررسی مشکلات می پردازند و راههایی برای مقابله با آنها ارائه می دهند و سعی می کنند به رابطه ای توأم با اطمینان و اعتماد با مراجع نایل آیند.
در دنیای امروز افسردگی بسیار شایع است. تقریباً از هر 4 ازدواج یکی به طلاق می انجامد، از هر 5 بزرگسال، یک نفر به روان درمانی نیاز دارد یا برای حفظ آرامش خود باید از استفاده کند. بیکاری و مشکلات اقتصادی نیز اندوهی مزمن در تمام طبقات جامعه ایجاد نموده و این موضوعی است که با صرف هزینه هنگفت هم نمی توان آن را حل کرد مگر آنکه توجهی آگاهانه و مسئولانه به مشکلات تحصیلی، رفتاری و خلقی دانش آموزان و کودکان و نوجوانان داشته باشیم و از تبدیل این مشکلات دانش آموزی به معضلات پیچیده خانوادگی و اجتماعی و شغلی آینده جلوگیری کنیم.
سالهاست که تصوری غلط در بین گروههایی از جامعه ما وجود دارد که: کودکی و نوجوانی دوران راحتی و فراغت از هر دغدغه و نگرانی است. در واقع وقت آن رسیده که این تصور را از ذهن بزرگترها بزداییم و آنان را هر چه بیشتر متوجه مسائل و مشکلات دانش آموزان کنیم.
تشخیص افتراقی
اختلال تیک را باید از سایر انواع حرکات نابهنجار که ممکن است با بیماریهای جسمانی همراه باشند (مانند بیماری هانتینگتن، سکته، نشانگان لیش – نیهان، بیماری ویلسن، کره سیدنهام، مولتیپل اسکلروز، آنسفایلت پس ویروسی و آسیب سر) متمایز کرد و یا امکان دارد تیک ناشی از اثر مستقیم مواد یا داروها باشد (مانند دارودرمانی با نورولپتیک). حرکات کره ای شکل به صورت رقص و حرکتهای نامنظم، تصادفی و غیر تکراری است. حرکات مربوط به فقدان تونوس شامل حرکات کند تاب مانندی است که با حالات طولانی تنش ماهیچه ای از هم گسیخته می شوند. حرکات آتتویید شامل حرکات کند نامنظم توام با پیچاندن است که اغلب در انگشتان دست و پا رخ می دهند ولی گاهی در چهره و گردن هم دیده می شوند. حرکات میوکلونیک شامل انقباضهای ماهیچه ای سریع شوک مانندی است که احتمال دارد بر بخشهایی از ماهیچه ها یا گروههایی از ماهیچه ها اثر گذاشته ولی به صورت یکپارچه یا هماهنگ نیست. حرکات پرشی یکسویه به صورت حرکات یکسویه متناوب و غیر ظریف اندامها با دامنه وسیع است. اسپاسمها به صورت کلیشه ای، کندتر و طولانیتر از انواع آسیب پذیری که احتمال دارد ظاهر شوند شامل اختلال تمام عیار توره، اختلال تیک مزمن حرکتی یا صوتی، بعضی از انواع اختلال وسواس فکری – عملی و شاید هم اختلال کاستی توجه – بیش فعالی است. تقریبا در 10 درصد کسانی که اختلال توره دارند شواهدی از الگوی خانوادگی یافت نمی شود. افرادی که این نوع اختلال توره «غیر ارثی» یا اختلال تیک دیگری دارند اغلب به یک اختلال روانی دیگر (مانند اختلال فراگیر رشد) یا یک بیماری جسمانی (مانند یک اختلال تشنجی) مبتلا هستند.
اختلال تیک مزمن حرکتی یا صوتی
ویژگیهای تشخیصی
مهمترین مشخصه اختلال تیک مزمن حرکتی یا صوتی، وجود فقط یکی از انواع تیک حرکتی یا صوتی است. اما هر دو توأم نیستند (ملاک الف). از این لحاظ این اختلال با اختلال توره تفاوت دارد (که در آن باید هم تیکهای چندگانه حرکتی و هم یک یا بیش از یک تیک صوتی وجود داشته باشد). مهمترین ویژگیهای دیگر (یعنی ملاکهای ب، ج، د، هـ) مشابه اختلال توره است. اگر ملاکها با اختلال توره مطابقت کنند، تشخیص اختلال تیک مزمن حرکتی یا صوتی را نمی توان عنوان کرد (ملاک و). مشخصه های دیگر اختلال تیک مزمن حرکتی یا صوتی به طور کلی مشابه اختلال توره است. بجز ا ینکه شدت نشانه ها و اختلالهای کارکردی آن معمولاً بسیار خفیفتر است. به نظر می رسد که اختلال تیک مزمن حرکتی یا صوتی و اختلال توره با هم رابطه ژنتیکی داشته باشند زیرا اغلب در افراد یک خانواده ظاهر می شوند.
بی اختیاری ادرار (بی ارتباط با یک بیماری جسمانی)
ویژگی های تشخیصی: مهمترین مشخصه بی اختیاری ادرار، دفع مکرر ادرار طی روز یا شب در لباسها یا رختخواب است. (ملاک الف) دفع ادرار اغلب غیر ارادی و گهگاهی هم ممکن است ارادی باشد. برای مطرح کردن این تشخیص باید دفع ادرار دست کم دو بار در هفته و دست کم به مدت سه ماه رخ دهد و یا باعث ناراحتی یا اختلال بایستی قابل ملاحظه ای در زمینه عملکردهای اجتماعی، تحصیلی (یا شغلی) و سایر زمینه های مهم دیگر شود. (ملاک ب)
روش های مشاوره
هدف نخست مشاوره در چهار چوب نظریه روانکاوی آن است که آنچه در ناهشیار است به هشیار انتقال داده شود همه آنچه در ناهشیار است زمانی در هشیار بوده است می توان با استفاده از روش های گوناگونی که در این کتاب مورد بحث قرار گرفته اند با تعارض های واپس رانده شده که به سطح هشیار آورده می شوند از راه های منطقی برخورد کرد.
از روش های گوناگونی برای آشکار کردن ناهشیار استفاده می شود. شرح حال مفصلی از فرد تهیه و توجه خاصی به چگونگی پرداختن به حوزه های دارای تعارض و کشمکش در زندگی فرد معطوف می شود. با انکه فروید هیپنوتیسم را رد کرده است، هنوز هم از این روش برای کمک به کشف اعماق ناهشیار استفاده می شود از میان روش های متداول دیگر می توان به تحلیل مقاومت انتقال رویاها و نیز تخلیه هیجانی تداعی آزاد تفسیر و بازی درمانی اشاره کرد هدف دراز مدت در همه این روش ها ی مرسومتقویت خود درمان جوست. روش های عمده مشاوره که در این فصل مطرح می کنیم، عبارتند از تخلیه هیجانی ، تداعی آزاد ، تحلیل انتقال ، تحلیل مقاومت، تحلیل جملات ناتمام کتاب درمانی ، قصه گویی و بازی درمانی.
تخلیه هیجانی
فروید به همراه بروئر نخستین کسانی بودند که مزیت های تخلیه هیجانی را از طریق هیپنو تیسم کشف کردند . فروید دریافت اگر بیماران هیستریایی با خواب مصنوعی قادر شوند رویداد اولیه ای را که موجب ناراحتی آنها شده است بر زبان آورند نشانه های هیستری برطرف خواهد شد. اما فروید خیلی زود هیپنوتیسم راکنار گذاشت زیرا قادر نبود هر کسی را به خوا ب مصنوعی عمیقی فرو ببرد تا درمان جو قادرشود آن قدر به زمان قبل برگردد که بتواند رویداد واپس رانده شده را به یادآورد . فروید کشف کرد خیلی ها همان قدر که فقط به آنان گفته شود ریشه و علت و نشانه هیستری را به یاد آورند قادر به جستجوی آن در اعماق ضمیرشان خواهد بود.متاسفانه عده زیادی از بیماران او نیز حتی با کنترل و نظارت نمی توانستند ریشه و علت نشانه هایشان را بیابند.
فعالیت های گشتالتی برای کودکان
پولستر و پولستر (1973) درباره کارکردهای تماس، که نشانگر ارتباط هر روزه افراد با یکدیگر است، بررسی هایی انجام داده اند. تماس معمولا لمس کردن، که از طریق یکی از حواس فیزیکی صورت می گیرد، تلقی می شود. اما هر هفت کارکرد تماس، یعنی نگاه کردن، گوش دادن، لمس کردن، صحبت کردن، حرکت کردن، بوییدن و چشیدن همگی مستقیما به طور فیزیکی انجام نمی شوند، تماس می تواند از طریق فضا نیز صورت گیرد. برای مثال، دیدن نوعی تماس است که با امواج نور صورت می گیرد و شنیدن نیز نوع دیگری تماس است که از طریق پرده بنیادین و با امواج صدا انجام می شود. با آنکه تماس فیزیکی یکی از بدیهی ترین راه های ارتباط برقرار کردن با افراد است، امکاناتی که برای ارتباط با افراد از طریق فضا وجود دارد، مسلماً قابل استفاده تر هستند و می توانند بسیار نتیجه بخش تر باشند. استفاده از نقش تماس می تواند در کلاس های مدارس ابتدایی بسیار سودمند باشد. وقتی کودکان بتوانند در فعالیت هایی شرکت کنند که امکان تماس برایشان فراهم شود، از اعمال و احساسات کنونی شان آگاه تر می شوند. فعالیت هایی که متضمن گوش دادن هستند، به ویژه برای ایجاد جو یادگیری در کلاس مناسب هستند.
آلات موسیقی
آلات موسیقی می توانند به کودکان کمک کنند هیجانشان را که ممکن است واپس رانده شوند، ابراز کنند. مشاور ممکن است کودکی خجالتی را انتخاب کند و او را در میان حلقه ای از کودکان بنشاند. آن گاه آلت موسیقی پر سر و صدایی، مثل یک سنج یا طبل را به او دهد و کودک با آن آلت، موسیقی شاد و پر سر و صدایی را برای بقیه بنوازد.
فعالیت هایی برای افزایش آگاهی کودکان
1- آگاهی از احساسات، به کودکان دستورالعمل های زیر را بدهید: «5 دقیقه یا بیشتر همه حواست را بر این متمرکز کن که در پوست بدنت چه احساسی داری... ببین وقتی روی صندلی با فشار می نشینی چه احساسی پیدا می کنی... وقتی پاهایت در کفش هستند چه احساسی داری یا وقتی آنها را روی زمین می گذاری چه احساس پیدا می کنی... در محلی از بدنت هست که احساس گرمی بیشتر یا احساس سردی بیشتری می کنی؟ حالا جلوبینا و به این چیزهای مختلف دست بزن.» اشیا و پارچه های گوناگون را نیز در دسترس کودک قرار دهید تا آنها را لمس کند. از کودکان می توانید بخواهید توصیفات خود را بیان کنند («من این را دوست ندارم، پیچ و تاب دارد»، «این زمخت به نظر می رسد» و غیره).
2- مزه غذا. چند نوع خوراکی به میزان اندک، نظیر هویج، سیب، شلغم، گوشت و غیره آماده داشته باشید و به کودکان این طور بگویید: «چند لقمه غذا در دهانتان بگذارید و به مدت 5 دقیقه یا بیشتر همه حواستان به این باشد که از آن غذا چه احساسی پیدا می کنید، چگونه احساسات شما تغییر می کند و آن غذا چه مزه ای می دهد. سعی کنید وقتی تمرکز حواس می دهید، با خودتان صحبت نکنید. سعی کنید با زبان، لب ها، دندان ها و دهانتان ترکیب غذا را به خوبی احساس کنید. تفاوت بین غذای بی مزه، غذای نرم و غذای خشک و غذاهای بسیار بامزه را تجربه کنید. در پایان این تمرین، یک لقمه غذا به دهان ببرید و آن را بجوید و در تمام مدت تا وقتی کاملا جویده و نرم می شود، حواستان متوجه آن باشد. تا قبل از آنکه به کلی به مایع تبدیل نشده آن را فرو نبرید.»
3- آینه. آینه بزرگی را پیش گروه بیاورید و از کودکان بخواهید یکی یکی به آن نگاه کنند. از هر کودک بخواهید 30 ثانیه یا بیشتر به آینه نگاه کند، بدون آنکه حرفی بزند، سپس از کودک بخواهید آنچه را می بیند به شما بگوید. کودک، تا می تواند باید آنچه را می بیند توصیف کند. با مهربانی با کودک صحبت کنید، اما مصرانه از او بخواهید توصیفاتش را ادامه دهد. وقتی توصیفات کودک خاتمه یافت، از کودکی دیگر بخواهید به آینه نگاه کند و کار را ادامه دهید. از عکس فوری، نوار ویدئویی و حتی فیلم می توانید به همین ترتیب برای ایجاد خودآگاهی در کودک استفاده کنید.
4- لحظه کنونی. به کودکان دستورالعمل های زیر را بدهید. «به آرامی بنشین و به دقت آنچه را که در لحظه کنونی برای آگاهی داری، ادا کنی. می توانی نخست آنها را بنویسی و سپس تمام آنها را برای خودت بگویی. در آخر، سعی کن بدون آنکه با خودت صحبت کنی، همه آنچه را که بر آنها آگاهی داری مرور کنی.
فعالیت هنری
برای کودکان مضطربی که نمی توانند هیجانات خویش را با کلمات ابراز کنند، می توانید از وسایل هنری بسیاری استفاده کنید. کودک می تواند با انگشتان دست یا پای خود لکه هایی رنگی را ایجاد کند، تصاویری را با گل رس درست کند و خراب نماید و تصاویری را بکشد یا نقاشی کند تا احساسات آشفته خود را نشان دهد. در صورت لزوم، کودک را پس از تمام کردن کار هنری خویش تشویق کنید تا درباره آن صحبت کند. (ممکنه درباره نقاشی ات صحبت کنی؟)
فعالیت هایی که موجب اعتماد به نفس کودک می شود
1- بازی های لمس کردنی. بچه ها نیاز به این دارند که لمس شوند، یا آنان از سر شوخی یا برای ابراز مهربانی دیگران را لمس کنند و تفاوت بین تماس «خوب» و تماس «بد» را تشخیص دهند. مشاور می تواند برای تشویق و ترغیب کودکان آنان را در آغوش بگیرد، به پشت آنها بزند و به شکل های گوناگون به آنان دست بدهد. به علاوه، از چندین نوع بازی لمس کردنی می توان برای گروههایی از کودکان استفاده کرد. حلقه زدن گروهی مستلزم آن است که کودکان دایره وار بنشینند در حالی که دو دست آنان روی شانه های نظر جلو قرار دارد و خود روی پاهای نفر پشت سر نشسته اند. در این بازی از صندلی استفاده نمی شود و اگر همه به درستی کار خود را انجام دهند حلقه ایجاد شده به خوبی حفظ می شود، بدون آنکه کسی روی زمین بیفتد. در بازی لمس کردنی دیگری، گروه به دو ستون موازی تقسیم می شوند به طوری که بچه ها پشت به پشت هم روی زمین می نشینند. در این بازی، هر شخص در حالی که دست هایش را از پشت به شریک خود قفل کرده تلاش می کند بایستد. کار گروهی خوب باعث می شود هر دو بازی نتیجه بخش باشد. ماساژ دادن شانه ها نیز در این بازی معمول است. برای این کار، بچه ها در حالی که حلقه وار ایستاده اند، هر یک شانه های نفر جلویی خود را ماساژ می دهد. سقوط مطمئن نیز تمرین دیگری است که به کودکان می آموزد چگونه به دیگران (شریک خود) اعتماد کنند و هنگام افتادن روی زمین از دوستشان کمک بگیرند. در این حالت، شریک های بازی هر یک دوستشان را هنگامی که از پشت در حال افتادن است می گیرند. بازی های لمس کردنی موجب می شود کار گروهی، اعتماد و تجربه لمس یکدیگر بدون غرض جنسی، بین کودکان بیشتر شود.
2- کف زدن و تشویق. گروه دور هم به صورت حلقه وار می نشینند، در حالی که در وسط فضایی خالی روی زمین ایجاد می شود. کودکان یک به یک به وسط حلقه می روند و نامشان را بلند می گویند. در این زمان، بقیه گروه با صدای بلند هلهله می کنند، کف می زنند و به دوستشان آفرین می گویند. کودکان می توانند تشویق یا هلهله خود را به هر شیوه ای که دوست داشته باشند، انجام دهند.
