پایان نامه کارشناسی رشته روانشناسی و علوم تربیتی با عنوان
بررسی ارتباط بین راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه سوم متوسطه نظری
مقدمه :
محیط
پیرامون ما با وجود افراد، اشیاء و رویدادهای متعدد ومتنوع بسیار پیچیده
است بعلاوه کنش متقابل وتغییرات مداوم موجود در عوامل مختلف پیچیدگی
فزاینده‌ای را بر زندگی انسان تحمیل می‌کند. و انسان برای مقابله با این
همه تغییرات بدنبال یافتن راه‌حلهای مناسب برای سازگاری است.از آنجائیکه
منابع خطر و ارضاء نیاز ما نیز پیوسته در حال تغییرند. لازمة زندگی پویایی
در سازگاری ارگانیسم با محیط است. و فرایندهای یادگیری پویایی لازم برای
ارگانیسم را فراهم می‌کند تا بتواند با شرایط محیطی گوناگون به زندگی خود
ادامه دهد. یعنی علاوه براینکه محرکهای مختلف مثبت، منفی یا خنثی را
بشناسد. رفتارهای مناسب مقابل هر کدام از محرکها را یاد بگیرد واین یادگیری
به طرق مختلف از ابتدای زندی نوع بشر صورت گرفته است اما امروزه با تکامل
زندگی بشر یادگیری عمومی و کسب دانش از طریق آموزش بخش مهمی از اطلاعات
لازم برای سازگاری را در اختیار قرار می‌دهد. (السون و هرگنهان ،1997)
حجم
اطلاعات از هر نوع که باشد،چنان رو به افزایش است که هر فرد در هر شغل و
مقامی برای رفع نیازهای فردی و شغلی خود نیاز به مطالعه و صرف وقت زیاد
برای آن دارد. به این ترتیب مطالعه وسیلة ارتقاء نوع بشر و ابزار انتقال
علم ودانش است. ولی متأسفانه در جامعة ما هنوز فرهنگ مطالعه به عنوان یک
نیاز واقعی برای مردم به حساب نمی‌آید. و حتی دانش‌آموزان ودانشجویان ما
نیز که مطالعه جزء اصلی و حرفه وزندگی آنهاست درست مطالعه نمی‌کنند. روش
مطالعه فعال را نمی‌دانند، کند می‌خوانند، به اندازه کافی مطالب را درک
نمی‌کنند، به خوبی به یاد نمی‌آورند. نمی‌دانند چه بخوانند؟ چگونه بخوانند؟
و چگونه به خاطر بسپارند؟ از همه بدتر نمی‌دانند که بد می‌خوانند و اینهمه
باعث گریز از مطالعه و عدم یادگیری مناسب از آن است.
کلمات کلیدی:
راهبردهای یادگیری
فرایندهای یاددهی – یادگیری
پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان
بیان مسئله :
وقتی
دانش‌آموزان تحت آموزش رسمی قرار می‌گیرند. پاسخهای متفاوتی نسبت به
محرکهای محیطی از جمله فرایندهای یاددهی – یادگیری از خود بروز می‌دهند.
برای درک تفاوتهای دانش‌آموزان در آموزش یکسان لازم است ویژگیهای ورودی
یادگیرندگان مورد مطالعه قرار بگیرد. ویژگیهای عاطفی، فیزیولوژیکی و شناختی
یادگیرندگان در نحوه واکنش آنها بر محرکها تأثیر دارد وشیوه‌های یادگیری
از جمله این ویژگیهاست. و از موضوعاتی است که در دهه‌های اخیر به خصوص
توسط نظریه‌پردازان شناختی مورد توجه واقع شده است.امروزه نظریه‌های شناختی
در یادگیری، به دنبال تبیین فعالیتهای پیچیده شناختی مانند درک مطلب،
یادآوری وراهبردهای یادگیری هستند تا بدینوسیله بتوانند به سوالهایی مانند
اینکه چگونه یادگیری اتفاق می‌افتد؟ چگونه می‌توانیم درباره نحوه یادگیری
خودآگاهی داشته باشیم؟ و چگونه مطالب آموخته شده در حافظه نگهداری می‌شوند
پاسخ گویند.
یکی
از دیدگاههایی که زیر بنای نظریات شناختی است رویکرد پردازش اطلاعات است.
در این رویکرد به تبیین فرایندهای ذهنی اثر گذار از لحظه ورود اطلاعات تا
یادآوری آنها پرداخته می‌شود. بدین ترتیب که ابتدا محرکهای محیطی
(دروندادها) برارگانیزم (گیرنده‌های حسی) اثر می‌گذارند. سپس برای مدتی
بسیار کوتاه (یک ثانیه) در حافظه حسی ذخیره می‌شود. بخشی که مورد توجه قرار
می‌گیرند وارد حافظه کوتاه مدت می‌شوند و بقیه از بین می‌روند. اطلاعات
وارد شده به حافظه کوتاه مدت با استفاده از راهبردهای یادگیری مانند مرور
ذهنی ، بسط دهی ، وسازماندهی برای ثبتی پایدار به حافظه بلندمدت انتقال
می‌یابند و در آنجا به صورت مقدارهای سازمان یافته برای تمام عمر باقی
می‌مانند این نظام پردازش شامل دوبعد سخت افزار و نرم افزار است. ساختارهای
حافظه حسی، کوتاه مدت و بلندمدت سخت افزارهای ذهن را تشکیل می‌دهند. که
فطری بوده و در همه افراد یکسان است. و فرایندهایی مانند مرور وبسط‌دهی
معادل نرم‌افزار هستند که افراد در چگونگی استفاده از آنها متفاوتند
وبهره‌گیری از آنها اکتسابی می‌باشد. (اتکینسون و شفرین ،1968)
فهرست مطالب
فصل اول:بیان مسئله 2
مقدمه 3
بیان مسئله 5
اهمیت و ضرورت پژوهش 11
4- اهداف پژوهش 14
6-1- متغیرها 16
6-2- تعریف عملیاتی: 17
فصل دوم:مروری بر پیشینه پژوهش 21
مقدمه 22
یادگیری از دیدگاه روانشناسی رفتارگرا 24
یادگیری از دیدگاه روانشناسی شناختی 27
نظریه رشد شاختی پیاژه 29
نظریه یادگیری گشتالت 32
نظریه یادگیری معنی‌دار کلامی 34
نظریه پردازش اطلاعات 38
راهبردهای تکراردر تکالیف ساده یادگیری 47
راهبرد مرور ذهنی در تکالیف پیچیده یادگیری 49
راهبرد بسط‌دهی در تکالیف پایه 51
راهبرد بسط‌دهی درتکالیف پیچیده 52
راهبرد سازماندهی در تکالیف پایه 54
راهبرد سازماندهی در تکالیف پیچیده یادگیری 56
فراشناخت 57
معلمان کارآمد 66
پرورش مهارتهای فکری 67
پرورش مهارتهای حل مسئله 68
مهارتهای تدریس 74
دستورالعملهای قبل از مطالعه 81
دستورالعملهای بعد از مطالعه 85
دستورالعملهای جهت گسترش حافظه 87
دستورالعملهای جهت بهسازی حافظه 89
ادبیات پژوهش موجود در موضوع مورد مطالعه 92
فصل سوم 104
1-3 روش تحقیق 105
2-3- جامعة مورد مطالعه 106
1-3-3- نمونه مورد مطالعه و روش نمونه‌گیری 106
جدول (1-3) نتایج تحلیل عاملی سوالهای آزمون 108
2-4-3- اعتبار آزمون: 110
باصری 110
5-3- روش نمره گذاری 111
6-3- روش تجزیه و تحلیل آماری 111
فصل چهارم:ارائه و تحلیل نتایج کلی 113
جدول 2-4 توزیع فراوانی آزمودنیها به تفکیک رشته تحصیلی وتحصیلات پدر 116
جدول 3-4 توزیع فراوانی آزمودنیها به تفکیک رشته تحصیلی وتحصیلات مادر 117
جدول شماره 4-4 توزیع فراوانی آزمودنیها به تفکیک رشته تحصیلی وشغل پدر 119
جدول شماره 5-4 توزیع فراوانی آزمودنیها به تفکیک رشته تحصیلی وشغل مادر 121
جدول 6-4 توزیع فراوانی دانش آموزان موفق وناموفق برحسب رشته تحصیلی 123
نظارت بر 124
جدول 9-4 ضرایب رگرسیون راهبردهای یادگیری در پیش بینی نمره درس حسابان 130
جدول 11-4 ضرایب رگرسیون راهبردهای یادگیری در پیش بینی نمره درس فیزیک 132
جدول 15-4 ضرایب رگرسیون راهبردهای یادگیری در پیش بینی نمره درس تاریخ 136
جدول 17-4 ضرایب رگرسیون راهبردهای یادگیری در پیش بینی نمره درس جامعه شناسی 138
جدول 19-4 ضرایب راهبردهای یادگیری در معادله تابع تمیز 141
جدول 20-4 ضرایب راهبردهای یادگیری در معادله تابع تمیز 143
جدول 22-4 ضرایب راهبردهای یادگیری در معادله تابع تمیز 145
فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری 146
بحث و نتیجه گیری 147
آیا بین راهبردهای یادگیری که دانش آموزان موفق و ناموفق در هر رشته بکار می‌برند تفاوت وجود دارد؟ 153
محدودیت‌ها 159
پژوهش حاضر با محدودیت‌های ذیل مواجه بود 159
پیشنهادها: 160
منابع فارسی 162
منابع انگلیسی 167
